[ΜΕΤΑ]-ΠΑΙΓΝΙΑ: ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΑΣ ΑΝΤΙΡΡΗΣΙΑΣ

  Χρῆστος Κατσέας [Ἐπιμελητεία] 

Γράφει ο Γρηγόρης Τσουκάλας: Ερευνητής, Αρχισυντάκτης του περιοδικού Vortex: (Αναζήτηση και γνώση)

Πολλές φορές στις συζητήσεις μου, μιλάω με ανθρώπους που θεωρούν ότι είναι ελεύθεροι άνθρωποι! Ωστόσο, το έχω ξαναπεί: λατρεύω τον κατεργάρη «θεό, Λόκι!!» (1). Κάπως έτσι γελώντας χαιρέκακα, – κάτι που κάνει πάντα ο γράφων όταν στήνει στους άλλους, νοητικά σοκ – προσπαθώ πάντα να τους διαλύσω τις ψευδαισθήσεις που έχουν για την πραγματικότητά τους. Όχι, δεν είμαι από εκείνους τους τύπους που εσκεμμένα είναι πάντα αντιρρησίες, όχι γιατί το πιστεύουν, αλλά γιατί είναι ο πιο σίγουρος τρόπος να είναι πάντα στα πράγματα.

Βλέπετε όλα έχουν πάντα ένα τέλος, και όταν αυτό φτάνει, ο επιτήδειος ουδέτερος, βγαίνει καγχάζοντας για την απορριπτική άποψη λέγοντας: – «εγώ σας τα έλεγα, από την αρχή διαφωνούσα με την (χ) άποψη! Ήμουν αντίθετος στο (ψ) σχέδιο!» – Και φυσικά μόλις ο γράφων σας ξεκλειδώσει μια πόρτα, με ένα από τα πιο βασικά κλειδιά δύναμης, που χρησιμοποιούνται από μυριάδες τσοπάνους αλλά και επαναστάτες! (Οι δήθεν επαναστάτες που ουσιαστικά είναι τσοπάνηδες ντυμένοι αντιρρησίες.) Βλέπετε τα όπλα σε αυτόν τον πόλεμο της πραγματικότητας είναι κοινά! Απλός αλλάζουν τα περιτυλίγματα. Φυσικά και μην έχετε καμία αμφιβολία ότι ο αντίθετος του σήμερα δεν θα χρησιμοποιήσει τα όπλα που χειρίζεται το στρατόπεδο της εγκαθιδρυμένης πραγματικότητας του αύριο όταν θα είναι αυτός στον κυρίαρχο θρόνο της πραγματικότητας. – Εκτός βεβαία, αν έχει το βίτσιο του γράφων να τραβήξει πάντα το χαλί από τα πόδια των γύρω του. – Αυτούς τους τύπους ανθρώπου, εκτός από τον ψυχαναλυτή που τους χρειάζεται, θα τους βρείτε σχεδόν πάντα απέναντι στους εγκάθετους! Αλλά για μια στιγμή μιλήσαμε για ελευθέρους ανθρώπους, σωστά; Πόσοι από εσάς δεν έχετε ακολουθήσει τον (χ) αντιρρησία του χθες που αποδείχτηκε εγκάθετος στην εξουσία (χ). – Αναγνώστη, όταν μιλάμε για εξουσία, να μην πάει το μυαλό σου, μόνο στην πολιτική, υπάρχει και η επιστημονική, διδακτική, κλπ. εξουσία, και αυτό το κείμενο μιλάει για την εξουσία σε όλα τα επίπεδα. – Ακριβώς όχι γιατί ήταν πραγματικός αντιρρησίας, αλλά γιατί χρησιμοποίησε το κλειδί του επιτήδειου ουδέτερου,  που αναφέραμε πιο πάνω. Πόσο ελεύθεροι μπορεί να είστε όταν έχετε ήδη πιαστεί στην παγίδα του κάθε επιτήδειου αντιρρησία; Όχι συνειδήσεως αλλά συμφέροντος!

Ναι κάπου εδώ ο «κατεργάρης Λόκι» ξυπνάει μέσα μου, γιατί ήδη σας έχει τραβήξει το χαλί! Για όσους το κατάλαβαν, για όσους δεν το κατανόησαν, ας παραμείνουν στα νοητικά κελιά τους, γιατί τα παραπάνω δεν γράφτηκαν για αυτούς. Βλέπετε έχω μάθει να γράφω για ανθρώπους που είτε διέπουν την προοπτική του ελευθέρου ανθρώπου ή ανήκουν σε εκείνους που έχουν μάθει να τραβούν το χαλί. Φυσικά και ο γράφων και ο καθένας μας μπορεί να δώσει μέσω του παραπάνω τεχνάσματος ποσοστά ελευθερίας της πραγματικότητας σε κάποιους που φορούνε το μανδύα του αντιρρησία! Άλλωστε ακόμα και οι παλιοί στα παιχνίδια του στρατοπέδου, που αποκαλείται «πραγματικότητα», για να γίνουν παλαιοί, πέρασαν από την φάση του «ψάρακα!» Και φυσικά όποιος το αρνηθεί αυτό, σταματήστε να του δίνετε σημασία, είναι ακόμα «ψάρακας», και αυτός είναι ένας τρόπος να αναγνωρίζετε τους πραγματικούς παίκτες της πραγματικότητας που αναγνωρίζουν τα λάθη τους και φυσικά δεν είναι λίγα, – μόνο αυτός που δεν παίζει με την πραγματικότητα δεν έχει κάνει λάθη ή δεν παραδέχεται ότι έχει κάνει λάθη. – Και αυτό φυσικά είναι ένα άλλο βασικό κλειδί που θα σας κάνει να αναγνωρίζετε όπως έλεγε και στην ομώνυμη ταινία ο αείμνηστος Έλληνας ηθοποιός: «…τον τενεκέ από τον χρυσό…»

Σημειώσεις:

1. [ Ο Λόκι Λαουφέιγιαρσον (Loki Laufeyjarson) είναι ο κατεργάρης θεός της Σκανδιναβικής μυθολογίας, γιος του Φαρμπάουτι και της Λάουφει. Θεωρείται ο δημιουργός κάθε απάτης. Ο Λόκι είναι κατά κάποιο τρόπο και θεός αλλά και Γιότουν (Jotun) (κάτι παρόμοιο με τους Τιτάνες και τους Γίγαντες της Ελληνικής μυθολογίας). Για μεγάλο χρονικό διάστημα ο Λόκι κατοικούσε στο Άσγκαρντ μαζί με τους θεούς και είχε γίνει αδερφοποιτός με τον Οντίν] Με Πληροφορίες από «Βικιπαίδεια».

 https://geoparatirisy.com/

[ΜΕΤΑ]-ΠΑΙΓΝΙΑ: ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΑΓΕΛΗΣ

 

Πολλές φορές μου λένε ότι δεν ταυτίζομαι με την αγέλη – αυτοί που με ξέρουν πάντα έλεγαν ότι είμαι περίεργος τύπος ανθρώπου λόγο αυτής της συνήθειας, αλλά για να διαβάζεις αυτές τις γραμμές είσαι και εσύ φίλε αναγνώστη! – Και εγώ ως άλλος βλάξ τους απαντώ: σε πιά από όλες της αγέλες; Τι, πώς είπατε, δεν καταλάβατε την ερώτησή μου; Μα είναι απλό! Ακόμα και αυτοί που υποστηρίζουν ότι δεν ανήκουν πουθενά, είναι μέρος εκείνης της ομάδας που υποστηρίζει ότι δεν ανήκει πουθενά. Βέβαια υπάρχουν και άνθρωποι που ανήκουν σε δύο και τρείς αγέλες ταυτόχρονα. Τι, πώς είπατε; Δεν υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι; Μα μερικοί από εσάς ανήκετε ήδη στην αγέλη της (Χ) αθλητικής ομάδας, στο (Χ) κόμμα και ποιος ξέρει σε ποια (Ψ) άλλη αγέλη! – αν αρχίσουμε να μετράμε θα χρειαστούμε τόμους γραψίματος.

Άλλα ακόμα και εγώ ανήκω έστω και ασυνείδητα στην αγέλη αυτών που γράφουν κ.λπ. Όχι δεν προσπαθώ να κατηγορήσω αυτούς που ανήκουν σε αγέλες, γιατί τις περισσότερες φορές, αυτοί που το κάνουν, έχουν σκοπό να σας βάλουν στην δική τους αγέλη! (κλασικός τρόπος τσοπάνη που ψάχνει μαντρί!) Και άλλωστε το να συνταυτίζεσαι είναι σύμφωνα πάντα με την ψυχολογία, το πιο αρχέγονο συναίσθημα και το πρώτο συναίσθημα που νιώθουν τα μωρά. Όπως βλέπετε είναι κάτι πολύ αρχαίο! (και όπως όλα τα αρχέγονα πράγματα κρύβουν δυνάμεις, έτσι και αυτό). Αλλά γιατί τελικά επιλέγουμε έστω και ασυνείδητα, να ανήκουμε στην αγέλη; Σύμφωνα πάντα με την ψυχολογία, αλλά και την ανθρωπολογία, ο λόγος που οι πρωτόγονες κοινωνίες συντάχτηκαν σε ομάδες, ήταν για να γίνουν πιο ισχυρές από το άτομο απέναντι στην φύση και τις αντιξοότητες της, αλλά και γιατί έτσι μοιράζονταν τις ευθύνες και την εργασία. Εντάξει ο γραφών προσπαθεί να μην ανήκει σε αγέλες ή αν το κάνει αυτό, φροντίζει να του παρέχουν ποσοστά ελευθερίας και γνώσης – και ναι υπάρχου και τέτοιες αγέλες!

Αλλά γιατί σας πρήζω με τις ομάδες και τις αγέλες; Ίσως για να σας κάνω να δείτε πόσες αγέλες υπάρχουν και να συνειδητοποιήσετε πώς ακόμα και αυτοί που υποστηρίζουν ότι δεν ανήκουν σε ομάδες ή αγέλες, τελικά ανήκουν και αυτοί κάπου. Εντάξει μπορεί εσάς να μην σας μιλάνε για το πόσο όμορφη είναι η αγέλη σας ή η ομάδα σας και ακόμα πιο έξυπνα να έχουν αλλάξει τον μανδύα της λέξης αγέλη, με την λέξη κύκλος, σύνολο ομάδα και λοιπά! Το παραπάνω παιχνίδι με τις λέξεις, είναι κάτι που ο υποψιασμένος αναγνώστης, θα το συναντήσει πάμπολλες φορές – κλασικός τρόπος των τσοπάνηδων να πουλούνε ελευθερίες η να μιλάνε, ενώ ταυτόχρονα ντύνουνε τις λέξεις – «φυλακή» – με πιο περιωπής λέξεις. Άλλα είναι και ένα συνηθισμένο κόλπο, που πράττουν οι αρχηγοί της αγέλης απέναντι στο σύνολο της. Βέβαια όσο πιο μεγάλη αγέλη, τόσο πιο εύκολα μεταβιβάζετε ένα συναίσθημα στο σύνολο της, π.χ.: ο φόβος, η χαρά, και αυτός είναι ένας από τους λόγους που οι αρχηγοί μιας αγέλης – προσωπικά θα τους χαρακτήριζα θιασώτες – επιλέγουν μεγάλα ακροατήρια και όχι ατομικά! (όπου βλέπετε μεγάλα ακροατήρια βάλτε δίπλα την λέξη τσοπάνης). Αλλά ας χρησιμοποιήσουμε και εμείς το παιχνίδι με τις λέξεις και ας αλλάξουμε την λέξη αγέλη με την λέξη σύνολό. – Είδατε πόσο πιο δεκτικό είναι να πεις στον εαυτό σου ότι ανήκεις σε ένα σύνολο και όχι σε μία αγέλη. Ας αφήσουμε για λίγο τα ανθρώπινα σύνολα και ας περάσουμε στα σύνολα της φύσης, που είναι διάσπαρτα γύρω μας. Οι μέλισσες για παράδειγμα είναι ένα αξιοθαύμαστο σύνολο που λειτουργεί σχεδόν τέλεια, τα μυρμήγκια επίσης! Ένα μυρμήγκι μόνο του είναι τελείως χαμένος, αντίθετα όταν γίνει μέρος του συνόλου αποκτά δύναμη, το ίδιο και η μέλισσα.

Αλλά ακόμα και στην φυσική – χημεία μαθαίνουμε ότι τα διάφορα στοιχεία, τείνουν να ενώνονται σε σύνολα! Αυτό σημαίνει ότι αν από την ίδια την φύση, τείνουμε να συγκροτούμε σύνολα, τότε θα έλεγα ότι είμαστε καταδικασμένοι να δημιουργούμε σύνολα. Και εδώ τίθεται ένα άλλο βασικό ερώτημα, αν όπως υποστηρίζει η φυσική, ή η χημεία, ή ψυχολογία κ.λπ., η φύση της ζωής είναι να ενώνει, είμαστε καταδικασμένοι να σκλαβωθούμε κάτω από την (Χ) αγέλη; Μα φυσικά και όχι! Βλέπετε όσο αυτό μας το επιτρέπει, έχουμε ακόμα την ελευθερία της επιλογής. Η ζωή μπορεί να δημιουργεί σύνολα ώστε η μονάδα να τείνει να γίνει ένα σύνολο (δες, π.χ. το σπερματοζωάριο) αλλά η επιλογή του συνόλου, το που θα συνταυτιστείς είναι προσωπικό θέμα! – Τουλάχιστον στον τομέα που αφορά τα κοινωνικά σύνολα. Αυτή είναι και η διαφορά του συνειδητού παίχτη της ζωής! Στο ότι μπορεί να επιλέξει στα πλαίσια που του το επιτρέπει η φύση, το σύνολο ή την αγέλη που θα ταυτιστεί.

Ναι, ξέρω, κάποιοι θα πουν ότι είναι βλακώδες να ανήκεις κάπου – και θα συμφωνήσω μαζί τους – λέγοντάς τους πως ανήκουν σε αυτούς που δεν ανήκουν! Αλλά, και οι ίδιοι δεν θα πρέπει να λησμονούν ότι ανήκουν στο σύνολο του είδους, του όποιου είδους, και σε αυτό, δεν υπάρχει ευελιξία επιλογής!

 

ΓΡΑΦΕΙ Ο ΑΝΑΛΥΤΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ

Η Διαρκής Παλαιστινο-Ισραηλινή Αντιπαράθεση: Ένα Τραγικό Κεφάλαιο της Παγκόσμιας Ιστορίας

 

Η Χαμάς εξαπέλυσε μια επίθεση στο Ισραήλ, ανοίγοντας ένα νέο κεφάλαιο στην παλαιά διένεξη μεταξύ των δύο πλευρών.

Η σύγκρουση μεταξύ του Ισραήλ και των Παλαιστινίων είναι μια πολύπλοκη και πολυετής διαμάχη, έχει βαθιές ρίζες και αντιπροσωπεύει μια από τις πιο δύσκολες και σύνθετες διεθνείς συγκρούσεις στη σύγχρονη ιστορία. Η Μέση Ανατολή βρίσκεται ανάμεσα σε σοβαρές εντάσεις.

Τα ξημερώματα του Σαββάτου (7 Οκτωβρίου), το Ισραήλ δέχτηκε επίθεση από ρουκέτες που εκτοξεύθηκαν από μέλη της Χαμάς, οι οποίοι είχαν διεισδύσει στη χώρα από τη θάλασσα, τη στεριά και από τον αέρα. Κατά τη διάρκεια της επίθεσης σκοτώθηκαν και απήχθησαν Ισραηλινοί πολίτες. Η αντίδραση του Ισραήλ στην επίθεση ήταν βίαιη, και οι συγκρούσεις συνεχίζονται, με τον αριθμό των νεκρών να υπερβαίνει τους 1.500, καθιστώντας τη σύγκρουση αυτή την πιο αιματηρή από τον πόλεμο του 1967. Παρόλα αυτά, αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που οι δύο πλευρές φθάνουν σε τέτοιο βαθμό έντασης και σύγκρουσης.

Η ισραηλινό-παλαιστινιακή σύγκρουση ξεκίνησε στα τέλη του 19ου αιώνα, όταν το σιωνιστικό κίνημα ιδρύθηκε το 1897 για τον σκοπό της δημιουργίας ενός ανεξάρτητου εβραϊκού κράτους, το Ισραήλ. Αυτό το κίνημα προώθησε τη μετανάστευση εκατοντάδων χιλιάδων Εβραίων (γνωστή ως Πρώτη Αλιγιά) στην περιοχή της Παλαιστίνης. Αρχικά, οι Βρετανοί, είχαν αναλάβει τη διοίκηση της περιοχής και τη μετέτρεψαν σε προτεκτοράτο, προσπάθησαν να ελέγξουν αυτήν την μετανάστευση. Ωστόσο, το 1917, η Βρετανία άλλαξε πολιτική στάση και υποστήριξε την ιδέα της δημιουργίας ενός εβραϊκού κράτους στην Παλαιστίνη, υπό τον όρο ότι δεν θα υπήρχαν αρνητικές επιπτώσεις στους Άραβες κατοίκους. Η εβραϊκή μετανάστευση (γνωστή ως Δεύτερη Αλιγιά, Τρίτη Αλιγιά) συνεχίστηκε και αυξήθηκε σημαντικά στα επόμενα χρόνια, με αποτέλεσμα την ίδρυση πολλών εβραϊκών πόλεων και συναγωγών στην περιοχή.

Η αντίπραξη των Αράβων στην αύξηση της εβραϊκής μετανάστευσης και της ιδέας της γένεσης ενός εβραϊκού κράτους ήταν εχθρική. Προσπάθησαν να αντισταθούν εναντίον των Βρετανών, οι οποίοι είχαν αναλάβει τη διοίκηση της περιοχής, καθώς και εναντίον των εβραϊκών οικισμών. Προς το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, με το ολοκαύτωμα ακόμα πρόσφατο στη μνήμη, μια μυστική εβραϊκή στρατιωτική οργάνωση με το όνομα «Χαγκανά» (το οποίο σημαίνει «άμυνα» στα εβραϊκά) ξεκίνησε επιχειρήσεις στην περιοχή, κατά των Βρετανών και των Αράβων. Αυτές οι επιχειρήσεις και οι μάχες θεωρούνται η αρχή του ισραηλινού «πολέμου της ανεξαρτησίας», καθώς ήταν η προσπάθεια των εβραίων να κατακτήσουν την ανεξαρτησία και τον σχηματισμό του Ισραήλ ως κυρίαρχου κράτους στην περιοχή.

Το 1947, τα Ηνωμένα Έθνη ενέκριναν το ψήφισμα 181, αναγνωρισμένο ως Σχέδιο Διχοτόμησης. Αυτό το ψήφισμα πρότεινε τη δημιουργία δύο ανεξάρτητων κρατών στην Παλαιστίνη, ένα αραβικό κράτος και ένα εβραϊκό κράτος, με την Ιερουσαλήμ να έχει ένα ιδιαίτερο διεθνή καθεστώς που θα διαχειριζόταν από τα Ηνωμένα Έθνη. Αυτό το ψήφισμα προσπάθησε να λύσει το πρόβλημα της διαμάχης μεταξύ των αραβικών και εβραϊκών κοινοτήτων στην Παλαιστίνη και να παράσχει έναν διεθνώς αποδεκτό τρόπο για την ανεξαρτησία και την ασφάλεια αμφότερων των κοινοτήτων. Ωστόσο, αυτό το ψήφισμα οδήγησε σε πολλές εντάσεις και συγκρούσεις και δεν εφαρμόστηκε πλήρως, με αποτέλεσμα τη σύγκρουση μεταξύ των αραβικών και εβραϊκών κοινοτήτων και την έναρξη του πολέμου της Παλαιστίνης το 1948.

Στις 14 Μαΐου 1948, δημιουργήθηκε το κράτος του Ισραήλ, γεγονός που οδήγησε στον πρώτο Αραβοϊσραηλινό πόλεμο. Σε αυτόν τον πόλεμο, πέντε αραβικές χώρες (Αίγυπτος, Ιορδανία, Συρία, Λίβανος και Ιράκ) εισέβαλαν στρατιωτικά στην περιοχή, με την υποστήριξη και άλλων στρατευμάτων από την Υεμένη και τη Σαουδική Αραβία. Ο πόλεμος τελείωσε το 1949 με τη νίκη του Ισραήλ, αλλά περίπου 750,000 Παλαιστίνιοι εκδιώχθηκαν από τις εδαφικές τους εστίες. Ως αποτέλεσμα, το έδαφος χωρίστηκε σε τρία μέρη: το κράτος του Ισραήλ, τη Δυτική Όχθη (δυτικά του ποταμού Ιορδάνη) και τη Λωρίδα της Γάζας. Αυτό το γεγονός σημάδεψε την αφετηρία της πολύπλοκης σύγκρουσης μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων και διαμόρφωσε τη γεωγραφική κατανομή του πληθυσμού στην περιοχή, δημιουργώντας αντίξοες συνθήκες για τη συνύπαρξη των δύο κοινοτήτων και επανειλημμένες συγκρούσεις και πολέμους κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 20ου αιώνα και μετά.

Οι εντάσεις επιδεινώθηκαν σημαντικά στα επόμενα χρόνια, και συγκεκριμένα προς το τέλος της δεκαετίας του 1960 και τις αρχές της δεκαετίας του 1970, ειδικά μεταξύ του Ισραήλ και της Αίγυπτου, της Ιορδανίας και της Συρίας. Αυτές οι εντάσεις οδήγησαν σε δύο σημαντικούς πολέμους:

Α΄) Κρίση του Σουέζ (1956): Η κρίση του Σουέζ περιλάμβανε την εισβολή του Ισραήλ, της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου στην περιοχή του Σουέζ, με σκοπό τον έλεγχο του Σουέζ και την ανατροπή του Αιγυπτίου προέδρου Γαμάλ Αμτ Νασέρ. Αυτή η επέμβαση προκάλεσε διεθνή αντίδραση και έληξε με την απόσυρση των εισβολέων.

Β΄) Πόλεμος των Έξι Ημερών (1967): Ο πόλεμος αυτός ξεκίνησε τον Ιούνιο του 1967, όταν το Ισραήλ πραγματοποίησε μια προληπτική επίθεση εναντίον της Αιγύπτου, της Ιορδανίας και της Συρίας. Ο πόλεμος διήρκησε μόλις έξι ημέρες, και το Ισραήλ κατάφερε να αποκτήσει τον έλεγχο επί των νέων εδαφών, συμπεριλαμβανομένης της Δυτικής Όχθης, στην Λωρίδα της Γάζας και της ανατολικής Ιερουσαλήμ. Αυτός ο πόλεμος είχε σημαντικές συνέπειες στην εξέλιξη της σύγχρονης σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή.

Ο Πόλεμος του Γιόμ Κιπούρ ξεκίνησε στις 6 Οκτωβρίου 1973, όταν η Αίγυπτος και η Συρία εξαπέλυσαν επιθέσεις εναντίον του Ισραήλ. Αυτή η επίθεση συνέβη την ημέρα της Γιομ Κιπούρ, μια από τις πιο σημαντικές θρησκευτικές γιορτές των Εβραίων. Οι Αιγύπτιοι και Σύριοι επιθυμούσαν να ανακαταλάβουν τα εδάφη που είχαν χάσει στον Πόλεμο των Έξι Ημερών το 1967, όταν το Ισραήλ κατέλαβε τη Δυτική Όχθη, τη Λωρίδα της Γάζας και την ανατολική Ιερουσαλήμ. Η επίθεση της Αιγύπτου και της Συρίας οδήγησε σε έναν αιματηρό πόλεμο που διήρκησε περίπου τρεις εβδομάδες. Ο πόλεμος ολοκληρώθηκε με την κατάπαυση του πυρός και είχε σημαντικές επιπτώσεις στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένης της σύναψης της δεύτερης συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός του Πόλεμου του Γιόμ Κιπούρ τον Ιανουάριο του 1974. Αυτός ο πόλεμος έθεσε επί τάπητος το θέμα της αναγνώρισης των δικαιωμάτων των Παλαιστινίων και ενίσχυσε τις προσπάθειες για ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις στη συνέχεια.

Το 1987 ξεκίνησε η Ιντιφάντα, που σημαίνει εξέγερση ή αντίσταση στα Αραβικά, μια εξέγερση των Παλαιστινίων ενάντια στην κατοχή της Δυτικής Όχθης και της Γάζας από το Ισραήλ. Κατά τη διάρκεια αυτής της εξέγερσης, περίπου 1.500 Παλαιστίνιοι και περίπου 400 Ισραηλινοί έχασαν τη ζωή τους.

Παράλληλα, ιδρύθηκε η Χαμάς από τον Παλαιστίνιο κληρικό Σεΐχη Αχμεντ Γιασίν. Το όνομο «Χαμάς» είναι το ακρωνύμιο του Harakat al-Muqawama al-Islamiya, που σημαίνει «Ισλαμικό Κίνημα Αντίστασης». Η Χαμάς αναδείχθηκε ως μια πολιτική οργάνωση με ισλαμικές αξίες και στρατιωτική πτυχή και έγινε ο πολιτικός βραχίονας της Μουσουλμανικής Αδελφότητας. Το 1993, οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις οδήγησαν στη συμφωνία του Όσλο, που περιλάμβανε τη δημιουργία της Παλαιστινιακής Αρχής και την αναγνώριση του Ισραήλ από την Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO).

Το 2000 ξεκίνησε η δεύτερη Ιντιφάντα, μια νέα εξέγερση των Παλαιστινίων, επιχειρώντας αντίσταση ενάντια στην κατοχή της Δυτικής Όχθης από το Ισραήλ. Η εξέγερση αυτή πυροδοτήθηκε τόσο από τη συμπεριφορά των Ισραηλινών στη Δυτική Όχθη όσο και από την επίσκεψη του τότε Πρωθυπουργού του Ισραήλ, Αριέλ Σαρόν, στο τέμενος al-Aqsa, τον τρίτο ιερότερο τόπο στο Ισλάμ.

Το 2014, μετά την επίσκεψη του τότε ισραηλινού Πρωθυπουργού Αριέλ Σαρόν στο τζαμί al-Aqsa, προκλήθηκαν ταραχές με πολλά θύματα, κυρίως αμάχους. Η αντίδραση του Ισραήλ ήταν η κατασκευή του τείχους γύρω από τη Δυτική Όχθη το 2002, παρά την αντίθεση του Διεθνούς Δικαστηρίου και του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου.

Το 2013, προσπαθώντας να δώσει ώθηση στην ειρηνευτική διαδικασία μεταξύ της ισραηλινής κυβέρνησης και της Παλαιστινιακής Αρχής στη Δυτική Όχθη, οι Ηνωμένες Πολιτείες επιχείρησαν να διαμεσολαβήσουν. Ωστόσο, αυτή η προσπάθεια απέτυχε και οδήγησε στη διακοπή των ειρηνευτικών συνομιλιών. Η διακοπή αυτή συνέβη όταν η Φατάχ, το κυβερνών κόμμα της Παλαιστινιακής Αρχής, αποφάσισε να σχηματίσει κυβέρνηση εθνικής ενότητας με την αντίπαλη φατρία της Χαμάς το 2014. Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι η Χαμάς θεωρείται τρομοκρατική οργάνωση από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 2014, εκδηλώθηκε μια νέα ένταση μεταξύ των μαχητών της Χαμάς και του ισραηλινού στρατού. Κατά τη διάρκεια αυτής της σύγκρουσης, η Χαμάς εκτόξευσε περίπου 3.000 ρουκέτες, αντιδρώντας σε μια στρατιωτική επιχείρηση που διεξήγαγε ο ισραηλινός στρατός. Το 2018, η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών, υπό τη διοίκηση του τότε προέδρου, Donald Trump, αποφάσισε να μεταφέρει την πρεσβεία των ΗΠΑ από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ, αναγνωρίζοντας την ως την πρωτεύουσα του Ισραήλ. Αυτή η απόφαση διήγειρε αντιδράσεις όχι μόνο από την Παλαιστίνη αλλά και από πολλές χώρες στον αραβικό κόσμο.

 

ΓΡΑΦΕΙ Ο ΑΝΑΛΥΤΗΣ -

Γεωπολιτική – Γεωστρατηγική Ανάλυση

ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΤΣΕΑΣ

ΑΠΟΤΡΟΠΗ

 

Γράφει ο

Γρηγόρης Τσουκαλάς

Η αποτροπή (deterrence) αποτελεί αμυντική στρατηγική για τη δημιουργία κατάστασης κατά την οποία ο αντίπαλος έχει πεισθεί ότι το πιθανό όφελος τυχόν επίθεσης ή άλλης εχθρικής ενέργειας εκ μέρους του, θα είναι μικρότερο του πιθανού κόστους. Η αντιπαλότητα μεταξύ των ανθρώπινων κοινωνιών, από την πρώτη στιγμή της συγκρότησής τους μέχρι σήμερα, είναι μία πραγματικότητα αδιαμφισβήτητη και όπως έχει φανεί μέχρι και σήμερα υπάρχουν οι εξής τρεις πιθανότητες: «Είτε η μία εξοντώνει την άλλη, είτε οι απόψεις τους συντίθενται, είτε και οι δύο διατηρούν στο ακέραιο τις απόψεις τους, αποτρέποντας η μία την άλλη. Η αποτροπή είναι η συνεννόηση αυτών που δεν συνεννοούνται».

Ο πόλεμος, «είναι η κύρια στρατηγική για την απόκτηση επιπρόσθετης ισχύος». Η αποτροπή, είναι συνδεδεμένη με τον ορθολογισμό. Όσο αφορά τη συμπεριφορά και των δύο πλευρών, αφού αυτή θα οδηγήσει στη συλλογή πληροφοριών, υπολογισμό της σχέσεως κόστους/ οφέλους, «ο φόβος της αντιπαλότητας είναι η μόνη ασφαλής βάση μιας συμμαχίας». Αποτροπή, δε σημαίνει απαραίτητα στρατιωτική βία, στόχους-κλειδιά όπως βιομηχανία και στρατό ή την επιθυμία, πολιτική και ψυχολογική του εχθρού να συνεχίσει να πολεμά προοιωνίζοντας τη διαφορά μεταξύ αποτροπής μέσω άμυνας και αποτροπής μέσω τιμωρίας. «μια μεγάλη δύναμη αναλαμβάνει την ευθύνη να παρεμποδίσει έναν επιτιθέμενο να ανατρέψει την ισορροπία ισχύος».

Κάθε στρατηγική χρειάζεται για την πλήρη κατανόησή της τη θεωρητική σκέψη και κατά συνέπεια τη φιλοσοφία, που δεν είναι τίποτε άλλο από την ελεύθερη σκέψη. Mε την παραδοσιακή έννοια, η αποτροπή είναι μακρόχρονη, υπάρχουσα ήδη στην έκφραση “Si vis pacem, para bellum,” ή “αν θέλεις ειρήνη, ετοιμάσου για πόλεμο”, “ο αδύναμος αντιμετωπίζει τον ισχυρό”.
Αυτό το δόγμα έχει αξία, μόνο εάν οι ζημιές που προκλήθηκαν στον εχθρό υπερβαίνουν την αξία των διακυβεύσεων. Σε αυτή την περίπτωση, η δράση ενός δυνητικά ισχυρότερου αντιπάλου μπορεί να εξουδετερωθεί. Μια τέτοια στρατηγική αποτροπής, είπε ότι θα μπορούσε να γίνει αντιληπτή και από τους μεγάλους παίκτες ισχύος.

Η θεωρία αφορά τις αρχές στις οποίες βασίζεται κάθε στρατηγική ενώ η στρατηγική αυτής, αναφέρεται σε συγκεκριμένη στρατιωτική στάση, απειλή και τρόπους που ένα κράτος ανακοινώνει ότι επιλέγει να αποτρέψει. Απάντηση λοιπόν στο κρίσιμο ερώτημα, «ποιες είναι οι απαιτήσεις για μια αξιόπιστη πολιτική αποτροπής, είναι να πείσεις τον αντίπαλό σου :

α. Ότι έχεις ικανή στρατιωτική ικανότητα

β. ‘Ότι αυτή μπορεί να επιβάλλει υπερβολικό κόστος σε αυτόν

γ. Ότι θα την χρησιμοποιήσεις εάν δεχθείς επίθεση».

Στην Αποτροπή υπάρχουν κάποιοι άτυποι κανόνες όπως:

α. «Σχέσεις ισοτιμίας, όταν συνυπάρχουν με υψηλό πολεμικό κόστος,

είναι ιδιαίτερα ειρηνικές(ΜΑD)».

β. «Ασυμμετρία στις σχέσεις ισχύος, σχετίζεται με κρίση και πόλεμο»

 

ΕΔΩ ΤΟ ΑΡΘΡΟ

ΤΥΜΒΟΣ ΚΑΡΑΙΣΚΑΚΗ ΦΑΛΗΡΟ

 

 

   Στο Φάληρο υπάρχει η γωνία της ιστορίας ενός από τους ήρωες του 21 ο λόγο γίνετε για τον τύμβο του ηρώα Καραϊσκάκη. Στον τύμβο του Φάληρου στης 20 Απριλίου του 1835, πραγματοποιήθηκε η μεταφορά των οστών του Στρατάρχη από την Σαλαμίνα, όπου προσωρινώς είχε ταφεί, στο σημείο που είχε πέσει νεκρός για την υπόθεση της ελληνικής ανεξαρτησίας. Επίσης εντός του τύμβου υπήρχαν τα οστά των συναγωνιστών του Καραϊσκάκη Ελλήνων και Φιλελλήνων, που επίσης είχαν πέσει για την υπόθεση της ελληνικής ανεξαρτησίας. Ο Βασιλιάς Άθωνας που διέταξε να ανοίξουν τη λάρνακα που περιείχε τα οστά του Καραϊσκάκη και αφού αφαίρεσε από το στήθος του τον Μεγαλόσταυρο του Σωτήρος απέθεσε πάνω στα οστά του λέγοντας: - Αθάνατε Καραϊσκάκη! Ζωντανό δεν σε πρόλαβα για να σε βραβεύσω για τα ανδραγαθήματά σου. Ο βασιλιάς ανέλαβε και την κηδεμονία των θυγατέρων του πεσόντα ήρωα. Οι πηγές που αναφέρονται στον θάνατο του Καραϊσκάκη χαρακτηρίζονται από ασυμφωνία. Ο Δημήτριος Αινιάν, γραμματέας του Καραϊσκάκη που έγραψε την βιογραφία του το 1833, αναφέρει τον τραυματισμό του αρχιστράτηγου και ότι ο Καραϊσκάκης πριν πεθάνει εμπιστεύτηκε στους Χατζηπέτρο και Γρίβα, πως πληγώθηκε από το μέρος των Ελλήνων. ο Γιάννης Βλαχογιάννης υποστήριξε ότι ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος οργάνωσε την δολοφονία του Καραϊσκάκη. Όπως και να έχει ο τύμβος αποτελεί ένα κομμάτι της ελληνικής ιστορίας του τόπου μας

 

ΓΡΑΦΕΙ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ

Η ΛΕΞΗ ΗΡΩΑΣ

 

 

 

η περίπτωση: 1940. Ένας Έλληνας λιποτάκτης, έχει δεμένα τα χέρια του και έχει υποχρεωθεί να στέκεται μόνος του στην πρώτη γραμμή του μετώπου. Μία ιταλική σφαίρα τον βρίσκει και τον ξαπλώνει νεκρό. Τυπικά αυτός ο άνθρωπος σκοτώθηκε στον πόλεμο, είναι όμως ήρωας; Επέλεξε να βρίσκεται εκεί ή η ελεύθερη βούλησή του πήγε περίπατο;
2η περίπτωση: 4 μέρες μετά ένας ακόμη Έλληνας, που δεν ήθελε να πολεμήσει, αλλά φοβόταν μην τον εκτελέσουν ως λιποτάκτη, στρατεύθηκε ‘δήθεν εθελοντικά’ και βρίσκεται και αυτός στην πρώτη γραμμή. Ωστόσο, μάχεται, σκοτώνει και κανά δυο Ιταλούς και στο τέλος πέφτει νεκρός από τα πυρά τους. Και αυτός βρισκόταν στο πεδίο της μάχης καταναγκαστικά και όχι ως αποτέλεσμα της ελεύθερης βούλησής του. Είναι ήρωας; Αυτός επέλεξε να πολεμήσει για σένα και για μένα ή πάλι η ελεύθερη του βούληση πήγε στράφι; 

Αν λοιπόν ο πρώτος που τον είχαν αλυσοδεμένο και αφημένο να πεθάνει εκεί παρά τη θέλησή του δεν είναι ήρωας, τότε γιατί να είναι ο δεύτερος που κι εκείνος βρέθηκε εκεί εξαιτίας του φόβου του και όχι εξαιτίας της θέλησής του; 

3η περίπτωση: Μερικές μέρες μετά, ένας άλλος Έλληνας που άνηκε στην πλειοψηφία των στρατιωτών, από εκείνους που τα βίντεο της εποχής τους κατέγραψαν ενθουσιώδεις να επιβιβάζονται στα τρένα και να τρέχουν να πολεμήσουν, πέφτει κι αυτός νεκρός στο μέτωπο. Υποθέτουμε ότι στην πορεία δεν άλλαξε γνώμη και όντως ήθελε να είναι εκεί, όντως ήθελε να πολεμήσει με πάθος για την πατρίδα και την ελευθερία.

Αν, λοιπόν, ο στρατιώτης της 2ης περίπτωσης “πέθανε για την πατρίδα” και είναι ήρωας, τότε ο νεκρός της τρίτης περίπτωσης πώς πρέπει να χαρακτηριστεί; Δεν θα είναι λίγο άδικο γι’ αυτόν να τον πούμε κι εκείνον απλά ήρωα;

 

Ο ΓΕΡΟΣ ΤΟΥ ΜΟΡΙΑ

 Ελληνική Επανάσταση του 1821 είναι ένα βαθιά ευρωπαϊκό και παράλληλα βαθιά ελληνικό γεγονός, καθώς οδηγήθηκε σε επιτυχία, σε αντίθεση με τις άλλες επαναστάσεις που ξέσπασαν στην περιφέρεια της Ευρώπης το 1820, κάτι που συχνά κάνει δύσκολη την ένταξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 σε κυρίαρχα ερμηνευτικά σχήματα της περιόδου. Ένα γεγονός ιδιαίτερα σύνθετο που κινητοποίησε πολλές και διαφορετικές δυνάμεις του ελληνισμού, τον εμπορικό κόσμο, εκείνον της διασποράς, τον πνευματικό κόσμο, τους γνωστούς ως σήμερα εκπροσώπους του Νεοελληνικού Διαφωτισμού και, βέβαια, τους Έλληνες, τους Ρωμιούς που έμεναν στον ελλαδικό χώρο και ανέλαβαν κυρίως το πολεμικό έργο.

Σε αυτή την επαναστατική διαδικασία που έχει πολλά βήματα μέχρι την Επανάσταση, κατά τη διάρκειά της αλλά και στη μετεξέλιξή της σε ένα νέο ιστορικό υποκείμενο, συμμετείχαν κάποιοι ιδιαίτερα γνωστοί αλλά και πάρα πολλοί άγνωστοι ή λιγότερο γνωστοί, όπως ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, ο Ανδρέας Ζαΐμης, ο Εμμανουήλ Παππάς, με τους οποίους η ιστοριογραφία δεν έχει ασχοληθεί σε βάθος. O Θεόδωρος Κολοκοτρώνης δεν ανήκει σε αυτήν τη κατηγορία, βέβαια, καθώς πρόκειται για μία από τις πιο αναγνωρίσιμες αλλά και πιο συναρπαστικές φιγούρες του 1821, μια προσωπικότητα που καταλαμβάνει άξια μια θέση ανάμεσα στις μεγάλες επαναστατικές αναφορές του 19ου αιώνα, όπου οι ληστές εξέφραζαν διαφορετικούς ρόλους, π.χ. του εξεγερμένου χωρικού, του αντάρτη, του εκδικητή, του μαχητή της δικαιοσύνης, του πρωταγωνιστή απελευθερωτικών κινημάτων.

Ο Κολοκοτρώνης, με την κλιμάκωση της εξέλιξής του στην πορεία της Ελληνικής Επανάστασης, εκφράζει σχεδόν υποδειγματικά ακριβώς αυτό: από ένας μάλλον απεχθής κλέφτης των πρώτων ετών του 19ου αιώνα αποκτά αναγνωρισιμότητα και οργανική σχέση με την Επανάσταση, με τη μύησή του στη Φιλική Εταιρεία αλλά και με τη στρατιωτική του εξέλιξη στα Επτάνησα.

Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο γέρος του Μοριά, εξελίχθηκε στην αντιπροσωπευτικότερη φιγούρα της Ελληνικής Επανάστασης και όχι άδικα. Ενσάρκωσε με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο τα θετικά στοιχεία της Επανάστασης: τη λεβεντιά, την ανδρεία, την ευρηματικότητα, τη στρατηγική ικανότητα. 

Η εκτόξευση του ως στρατιωτικής φιγούρας κορυφώνεται με την άλωση της Τριπολιτσάς και τη συντριβή του Δράμαλη το 1822. Από την εποχή εκείνη και μέχρι την περίοδο της Αντιβασιλείας, ο Κολοκοτρώνης θα αποτελέσει μια διχαστική φυσιογνωμία, θα χρειαστεί να εγκατασταθεί στην Αθήνα, να λάβει χάρη από τον νεαρό βασιλιά Όθωνα και να ενταχθεί στο νέο σύστημα διοίκησης, ώστε να ξεχαστούν τα πάθη και τα μίση που είχαν δημιουργηθεί. Τελικά, κηδεύτηκε τον Φεβρουάριο του 1843 με μεγάλες τιμές και τεράστια συμμετοχή του κόσμου. Υπολογίζεται ότι πάνω από 10.000 άτομα παρευρέθηκαν στην κηδεία, ενώ ο νεκρός φορούσε τη στολή του αρχιστράτηγου και έφερε το ξίφος που είχε στην Επανάσταση.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή:

«Εγεννήθηκα εις τα 1770 Απριλίου 3 τη Δευτέρα της Λαμπρής. Εγεννήθηκα εις ένα βουνό εις ένα δένδρο αποκάτω εις την παλαιάν Μεσσηνίαν, ονομαζόμενο Ραμαβούνι». Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης περιγράφει με αυτόν τον λιτό τρόπο τη γέννησή του μέσα από την πολύτιμη αφήγηση του Γεωργίου Τερτσέτη. Ο Κολοκοτρώνης γεννιέται σε ένα μεταίχμιο που, πραγματικά, σε ένα άλλο πλαίσιο, θα τον καθιστούσε μια μυθιστορηματική ευρωπαϊκή φιγούρα. Γεννιέται τη χρονιά της μεγάλης απογοήτευσης και συντριβής που επέφεραν τα Ορλωφικά, προς τα τέλη του 18ου, στην αυγή του 19ου αιώνα, δηλαδή στο πέρασμα από την προ-νεωτερική εποχή στη νεωτερικότητα, από την ακλόνητη επικράτηση του κόσμου των αυτοκρατοριών στη νέα ματιά που λέγεται έθνος-κράτος.

 

Θεόδωρος Κολοκοτρώνης από τον Eugene Peytier (1793-1863)

Στα 15 του είναι ήδη αρματολός, κάνοντας την είσοδό του στα πολεμικά σώματα, που από τη συνύπαρξη θα περάσουν στην ένοπλη αντιπαράθεση με την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ο Κολοκοτρώνης μυείται στον κόσμο των όπλων, συνεχίζοντας μια μεγάλη οικογενειακή παράδοση. Πέρα από τους όποιους κατοπινούς ισχυρισμούς, η ενασχόληση με τα όπλα δεν ήταν μια διαδικασία που αφορούσε τους πάντες. Αντίθετα θα μπορούσε να πει κάποιος ότι οι ελληνικές περιοχές εκείνη την εποχή αποτελούνταν κυρίως από αγρότες, κτηνοτρόφους ή αγωγιάτες. Μάλιστα, η αποκλειστική ενασχόληση με τα όπλα δεν συνοδευόταν πάντα από θετικά σχόλια.

Το 1805-1806 ο Κολοκοτρώνης διώκεται, ως κλέφτης πια, από τις τουρκικές αρχές στα βουνά της Πελοποννήσου, όμως αυτή η περίοδος της καταδίωξης θα είναι ιδιαίτερα πολύτιμη για τη στρατιωτική του εκπαίδευση, όπως ο ίδιος επισημαίνει. Αυτό που ίσως δεν καταλαβαίνει είναι ότι ξεκινά ο μετασχηματισμός του από έναν άτακτο στρατιώτη σε έναν πολεμιστή επαγγελματικών προδιαγραφών, με τις συνθήκες, το έδαφος και τον τόπο, να παίζουν καίριο ρόλο. Ο μετασχηματισμός αυτός θα ολοκληρωθεί την περίοδο της Ζακύνθου.

Στη μεγάλη εικόνα, παράλληλα με τον μετασχηματισμό του Κολοκοτρώνη, οι δυνάμεις του ελληνισμού, πνευματικές, κοινωνικές και οικονομικές, αρχίζουν να κινούνται, όχι πάντα συνεργαζόμενες, προς μια κοινή κατεύθυνση όσον αφορά την προετοιμασία και την υλοποίηση μιας κίνησης ανατροπής εντός της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Θα χρειαστεί να περάσουν κάποια χρόνια ακόμα ώστε αυτές οι πορείες να συναντηθούν και να συγκλίνουν προς την ιδέα μιας Εθνικής Επανάστασης.

Ζάκυνθος

 

 

Στα μέσα του 1806 ο Κολοκοτρώνης θα φτάσει στην υπό ρωσική κυριαρχία Ζάκυνθο. Με μικρά διαλείμματα θα μείνει εκεί για 15 χρόνια, μια περίοδο μαθητείας, γνωστή μεν, στην πραγματικότητα όμως άγνωστη. Εκείνο είναι το κρίσιμο διάστημα κατά το οποίο θα μετατραπεί σε έναν ολοκληρωμένο επαναστάτη, σε έναν άνθρωπο που ξεφεύγει από την τοπική διάσταση και αποκτά μια πιο συνολική εικόνα των πραγμάτων, καθώς και σε έναν πιο συγκροτημένο δέκτη των ρευμάτων και των ποικίλων συνιστωσών που θα εμπλακούν στην Ελληνική Επανάσταση.

Δεν είναι τυχαίο ότι την ίδια ακριβώς χρονιά ένας άλλος σπουδαίος Έλληνας ηγέτης θέτει τα θεμέλια της ηγεσίας του, οργανώνοντας την «Άμυνα της Λευκάδας» και αποτρέποντας τον τουρκικό κίνδυνο. Τα Ιόνια Νησιά, έχοντας μεν διατηρήσει την ανεξαρτησία τους από την Οθωμανική Αυτοκρατορία αλλά έχοντας βιώσει και σειρά διαφορετικών διοικήσεων των Μεγάλων Δυνάμεων, συγκροτούν ένα εργαστήριο ιδεολογικών ζυμώσεων και διοικητικών πειραματισμών.

Μπορεί, λοιπόν, να ξεκίνησε από κλέφτης στην Πελοπόννησο, αλλά στη Ζάκυνθο μπήκαν οι βάσεις ώστε να εξελιχθεί σε ηγέτη πανελλαδικής κλίμακας. Μετά τους Ρώσους, στα Επτάνησα θα έρθει η γαλλική περίοδος, από το 1807 ως το 1810, και μετά η αγγλική κυριαρχία ως το 1864. Στους τελευταίους θα χρησιμεύσει η γνώση του στα όπλα ως το 1817, οπότε και θα υπηρετήσει στον αγγλικό στρατό. Χάρη σε αυτήν του τη θητεία, ο Κολοκοτρώνης θα γεμίσει εμπειρίες, θα γνωρίσει για πρώτη φορά την οργάνωση και τον τρόπο που εξασκείται ένα στράτευμα. Την ίδια περίοδο γνωρίζει τον Ρώσο ναύαρχο Σινιάβιν, τον Γάλλο στρατηγό Καμούς, τον επίσης Γάλλο ναύαρχο Ντονζελό και τον πληρεξούσιο του Τσάρου, Μοντσενίγο. Θα κατανοήσει γρήγορα όχι μόνο την τοπική αλλά και την ευρύτερη διάσταση της επαναστατικής πράξης, ενώ παράλληλα θα διαβάσει, όπως ο ίδιος εξομολογείται, αναγνώσματα σχετικά με την Ιστορία της Ελλάδας.

Περίπου την ίδια περίοδο μια ομάδα δραστήριων Ελλήνων της διασποράς θα προσδώσει στην Επανάσταση επαγγελματικό χαρακτήρα, εισάγοντας ένα στοιχείο που έλειπε μέχρι εκείνη τη στιγμή, τη συνωμοτικότητα και τη δικτύωση. Η Φιλική Εταιρεία και ο Κολοκοτρώνης θα συναντηθούν λίγο αργότερα, το 1818, τη στιγμή που η Εταιρεία μπαίνει δυναμικά και στον ελλαδικό χώρο. Η Επανάσταση, προτού πάρει τα όπλα, στήνει το συνωμοτικό της δίκτυο και ο Κολοκοτρώνης δεν θα μπορούσε να λείπει από αυτό. Η μετατροπή του άτακτου κλέφτη σε επαγγελματία στρατιωτικού και της Ελληνικής Επανάστασης, από μια ακαθόριστη ιδέα, σε συνωμοτική πράξη συμβαίνουν παράλληλα και συμπίπτουν, αποτελώντας μια ευτυχή συγκυρία για την εξέλιξη της Επανάστασης.

 

 

Τον Ιούνιο του 1820 ο Κολοκοτρώνης ορίζεται από τη Φιλική Εταιρεία επικεφαλής των πελοποννησιακών στρατευμάτων, μια κίνηση αναγνώρισης της εμπειρίας αλλά και του κύρους που έχει αποκτήσει πια. Στις 6 Ιανουαρίου 1821 εγκαταλείπει οριστικά τη Ζάκυνθο για την Πελοπόννησο και ξαναβρίσκεται στα αγαπημένα πατρώα εδάφη όχι απλά για συναισθηματικούς λόγους αλλά για κάτι μεγαλύτερο, για να καθοδηγήσει στρατιωτικά το μεγαλύτερο γεγονός του σύγχρονου ελληνισμού, την Επανάσταση του 1821.

Το 1821, ως πολεμικό, επαναστατικό αλλά και συμβολικό γεγονός, είναι συνυφασμένο με τον Κολοκοτρώνη. Η μεγάλη του πορεία ξεκινά από την Καλαμάτα στις 23 Μαρτίου 1821 και συνεχίζεται τον Απρίλιο και τον Μάιο του ίδιου έτους στο Βαλτέτσι. Λίγο αργότερα θα βρεθεί στη μάχη των Βερβένων-Δολιανών, τον Αύγουστο στη Μάχη της Γράνας και στις 23 Σεπτεμβρίου θα πρωταγωνιστήσει στην Άλωση της Τριπολιτσάς. Η επιλογή της πολιορκίας της Τριπολιτσάς, που βρισκόταν σε κρίσιμη γεωγραφική θέση, στο μέσον της Πελοποννήσου, και ήταν το διοικητικό και στρατιωτικό κέντρο των Οθωμανών, ήταν δική του ιδέα.

Τον Ιανουάριο του 1822 βρέθηκε στην παράδοση της Ακροκορίνθου, τον Μάρτιο στη μάχη του Σαραβαλίου, στις 26-28 Ιουλίου στη μάχη στα Δερβενάκια, στο Αγιονόρι και στη συντριβή του Δράμαλη, όπου και ξεδίπλωσε όλη του τη στρατιωτική ιδιοφυΐα, επιλέγοντας ως τόπο μάχης το στενό πέρασμα που χωρίζει την Κόρινθο από την αργολική πεδιάδα. Τον Δεκέμβριο ήταν στην παράδοση του Ναυπλίου. Το πολεμικό χρονικό του 1821-22 έχει τον Κολοκοτρώνη πρωταγωνιστή, του οποίου το όνομα συνδέεται άρρηκτα με την εδραίωση της Επανάστασης αλλά και με τον θρύλο της.

Ο Κολοκοτρώνης πρωταγωνιστεί όχι απλώς στην έκρηξη της Επανάστασης αλλά και σε μεγάλες νίκες. Παράλληλα, οργάνωνε το στράτευμα, εκπαίδευε τους άντρες, προσπαθούσε να περιορίσει τα φαινόμενα της λιποταξίας. Ο Κολοκοτρώνης « υπεγράφετο ως αρχιστράτηγος», ένα αξίωμα που δεν επικυρώθηκε από την κυβέρνηση, γεγονός που σηματοδότησε την έναρξη μιας αντιπαράθεσης που θα διαρκέσει μέχρι την παρέμβαση του Όθωνα. Επί της ουσίας σηματοδοτεί και την έκρηξη των εμφύλιων αντιπαραθέσεων στο εσωτερικό της Επανάστασης. Ο Κολοκοτρώνης βρισκόταν καθημερινά σε επαφή με τους στρατιώτες του. Ξεχώριζε χάρη στην αναγνώριση και στον σεβασμό που είχε κερδίσει στο πεδίο της μάχης. Γνώριζε όλα τα ονόματα των συμπολεμιστών του, τους μίλαγε άλλοτε πατρικά και άλλοτε αυστηρά, τους εμψύχωνε συχνά, μέχρι που τους τραγούδαγε για να τους ενθαρρύνει. Ο Κολοκοτρώνης στρατολογούσε συχνά βίαια άντρες για τη μάχη, οπότε καταλαβαίνουμε πόσο δύσκολο ήταν να συγκροτήσει έναν στρατό με επαγγελματικά χαρακτηριστικά. Μία από τις καινοτομίες που εισήγαγε ήταν το στρατόπεδο, το «ορδί» ‒ για πρώτη φορά οι επαναστατημένοι Έλληνες έμεναν όλοι μαζί σε έναν οργανωμένο χ

Η εμπλοκή του στους δύο εμφύλιους πολέμους τού στοιχίζει ανεπανόρθωτα και προκαλεί την πτώση του. Αν και διωγμένος, το 1825 του ζητείται να επιστρέψει για να βοηθήσει ώστε να ανακοπεί η επέλαση του Ιμπραήμ, κάτι που θα κάνει αμέσως. Εξάλλου, και σε αυτό το κομμάτι ο Κολοκοτρώνης ταυτίζεται με την εξέλιξη της Ελληνικής Επανάστασης: είναι στην κορυφή της τον πρώτο χρόνο των μεγάλων νικών, στο περιθώριό της στη φάση της παρακμής της.

Όμως θα ταυτίσει την πορεία κατά τη διάρκεια της Επανάσταση και με ένα άλλο σημαντικό κομμάτι της, τη διεθνοποίησή της. Υπογράφοντάς το 1825 τη λεγόμενη Πράξη Υποταγής στην Αγγλία, παρότι διακείμενος φιλικά στη Ρωσία, συνέβαλε αποφασιστικά στη διεθνοποίηση του ζητήματος, γεγονός που τελικά θα οδηγήσει σε κινήσεις επίλυσης του ελληνικού ζητήματος. Αποφασιστικός θα είναι και ο ρόλος του στη στήριξη του Καποδίστρια στη Δ' Εθνοσυνέλευση το 1829, στο Άργος. Ακολούθησαν τα γεγονότα της φυλάκισής του έως την εγκατάστασή του στην Αθήνα.

Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο γέρος του Μοριά, εξελίχθηκε στην αντιπροσωπευτικότερη φιγούρα της Ελληνικής Επανάστασης και όχι άδικα. Στο πρόσωπό του εκφράστηκαν αισθήματα συμπάθειας και αντιπάθειας, αγάπης και φθόνου. Ενσάρκωσε με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο τα θετικά στοιχεία της Επανάστασης: τη λεβεντιά, την ανδρεία, την ευρηματικότητα, τη στρατηγική ικανότητα. Ο Κολοκοτρώνης ταυτίστηκε με το θετικό πρόσωπο του 1821. Ακόμα και η όψη του βοήθησε σε αυτό. «Η μεγάλη, μακράν δε και πυκνήν μαύρη κόμην περιβεβλημένην κεφαλή του, ην έσκεπε πάντα αρχαιοπρεπές κράνος... ο υπό ρίνα ιέρακος δασύς αυτού μύσταξ...» θα καταστήσουν τον Κολοκοτρώνη μια πατρική φιγούρα του έθνους, όπως εύστοχα επισημαίνει ο Δημήτρης Δημητρόπουλος. Το σίγουρο είναι ότι μετά τον θάνατό του ξεκίνησε ένα νέο ταξίδι για τον Κολοκοτρώνη, το οποίο, πέρα από πολιτικές σκοπιμότητες ή βολονταρισμούς, τον κατέταξε ψηλά στην ιεραρχία αυτών θα αποκαλούσαμε ιδρυτές της σύγχρονης Ελλάδας.

Προφανώς, αυτό δεν σταματά την επιστημονική έρευνα γύρω από τη δράση του και, φυσικά, δεν μπορεί να αναιρέσει το γεγονός όχι της παράλληλης αλλά της κοινής πορείας Κολοκοτρώνη και Ελληνικής Επανάστασης, στην ακμή και στην παρακμή της, στο έρεβος των εμφύλιων πολέμων αλλά και στην ελπίδα με την ίδρυση του εθνικού κράτους που άνοιγε νέους δρόμους, και μάλλον κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει το όραμά του και τη στράτευσή του στην ιδέα της πατρίδας. Όπως εξάλλου και ο ίδιος έγραφε χαρακτηριστικά το 1824 στον Γεώργιο Κουντουριώτη, σε μια σκοτεινή περίοδο για τον ίδιο: « Η πατρίς ήτον και θα είναι το είδωλον της ψυχής μου».

Ενδεικτική Βιβλιογραφία:

Δ. Δημητρόπουλος, Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Αθήνα, 2009

Δ. Δημητρόπουλος, «Ο Γέρος του Μοριά»: Κτίζοντας μια πατρική φιγούρα του Έθνους» στο Κ. Δέδε-Δ. Δημητρόπουλος ( επιμέλεια), «Η ματιά των άλλων». Προσλήψεις προσώπων που σφράγισαν τρεις αιώνες (18ος-20ος), Αθήνα, 2012

Ι. Μιχαηλίδης, Ο Θεόδωρος πίσω από τον Κολοκοτρώνη, Αθήνα, 2014

Διήγησις συμβάντων της ελληνικής φυλής από τα 1770-1836, υπαγόρευσε ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης ( εισαγωγή - σχόλια Ι. Μηχαηλίδης), Αθήνα, 2020

Σ. Βασιλείου, «Τα παλικάρια τα παλιά και η αποκατάστασή τους κατά την οθωνική περίοδο (1833-1862)» στο Β. Γούναρης ( επιμέλεια), Ήρωες των Ελλήνων. Οι καπετάνιοι, τα παλικάρια και η αναγνώριση των εθνικών αγώνων, 19ος-20ος αιώνας, Αθήνα, 2014

ΚΑΤΑΣΚΟΠΕΙΑ ΜΕΣΩ I-PHONE

 Oι ρωσικές αρχές θα απαγορεύσουν άμεσα σε χιλιάδες αξιωματούχους και κρατικούς υπαλλήλους να χρησιμοποιούν iPhones και άλλα προϊόντα της Apple.

Το υπουργείο Εμπορίου δήλωσε ότι από τη Δευτέρα θα απαγορεύσει τα iPhone ενώ το υπουργείο ψηφιακής ανάπτυξης καθώς και η Rostec, η κρατική εταιρεία που τελεί υπό κυρώσεις από τη Δύση, δήλωσαν ότι θα ακολουθήσουν το παράδειγμα ή έχουν ήδη εισαγάγει απαγορεύσεις.

Η απαγόρευση των iPhones, των tablet iPad και άλλων συσκευών της Apple έρχεται καθώς το Κρεμλίνο υποστηρίζει ότι υπάρχει σχέδιο της αμερικανικής υπηρεσίας εθνικής ασφάλειας (NSA) για να διεισδύσει σε τηλέφωνα της Apple με τη χρήση ενός άγνωστου μέχρι σήμερα κακόβουλου λογισμικού.

 

 

Βάσει των στοιχείων που συγκέντρωσε η FSB, η NSA είχε βάλει στο στόχαστρο τηλέφωνα που ανήκουν σε ξένους διπλωμάτες με έδρα τη Ρωσία, αλλά και σε χώρες της πρώην Σοβιετικής ένωσης, που πλέον είναι μέλη του ΝΑΤΟ, όπως επίσης το Ισραήλ, τη Συρία και την Κίνα.

Σύμφωνα με τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες, χιλιάδες τηλέφωνα της Apple (iphone), μεταξύ των οποίων και πολλών Ρώσων, έχουν μολυνθεί από το συγκεκριμένο κακόβουλο λογισμικό που χρησιμοποιήσαν οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ.

Η FSB ισχυρίστηκε, χωρίς να παρουσιάσει κανένα στοιχείο, ότι η Apple παρέχει στις αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών «ένα ευρύ φάσμα πληροφοριών». Η Apple αρνήθηκε τους ισχυρισμούς, λέγοντας σε ανακοίνωσή της ότι «δεν έχει συνεργαστεί ποτέ με καμία κυβέρνηση για την κατασκευή ‘κερκόπορτας’ σε οποιοδήποτε προϊόν της και δεν πρόκειται ποτέ να το κάνει».

Η Apple διέκοψε τις πωλήσεις νέων προϊόντων στη Ρωσία τον Μάρτιο του 20222, μια εβδομάδα μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, αν και το iPhone, το MacBook και άλλα προϊόντα της Apple παρέμειναν διαθέσιμα στα ρωσικά καταστήματα καθώς οι έμποροι λιανικής πωλούν το υπόλοιπο απόθεμα παλαιών μοντέλων τους.

Με πληροφορίες από Financial Times

 

ΠΗΓΗ-https://www.kathimerini.gr/

 

ΣΧΟΛΙΟ ΙΣΤΟΡΙΟΒΑΤΗ- Το ότι βγαίνει μια χώρα και καταγγέλλει δημόσια μια άλλη για κατασκοπεία σημαίνει:

 1. Ότι θέλει να δείξει την αδυναμία του αντίπαλου δείχνοντάς του ότι γνωρίζει τα όπλα του.

 2. Όταν καταγγέλλουμε κάτι δημόσια στο δικό μας κοινό, αυτό είναι ένας καλός τρόπος να κρύψουμε στους δικούς μας ανθρώπους και στρατόπεδο ότι χρησιμοποιούν το ίδιο όπλο και τις ίδιες στρατηγικές.

 3. Έχει παίξει ήδη το ρόλο της η όλη διαδικασία σαν τακτική διπλού πράκτορα ή ως κανάλι ψευδών ειδήσεων στον αντίπαλο. 

Υ.Γ Κάντε τις παραπάνω πρακτικές,  αναγωγή στη θεματολογία της συνομωσιολογίας .

ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΕΜΟΣ

 

«Όσοι δε βουλήσονται των τε γενομένων το σαφές σκοπείν και των μελλόντων ποτέ αύθις κατά το ανθρώπινον τοιούτων και παραπλησίων έσεσθαι, ωφέλιμα κρίνειν αυτά αρκούντως έξει. Κτήμα τε ες αιεί μάλλον ή αγώνισμα ες το παραχρήμα ακούειν ξύγκειται».(Θουκυδίδης, Α, 22, 4)

Ο Ουκρανικός πόλεμος – κι από ό,τι φαίνεται κάθε πόλεμος – υποχρεωτικά επαναφέρει στην επικαιρότητα τις προφητικές και διαχρονικές επισημάνσεις του Θουκυδίδη. Κι αυτό γιατί το έργο του αποτελεί παντοτινό κληροδότημα (ες αιεί ) σε όσους θέλουν να γνωρίσουν και να ερμηνεύσουν με ακρίβεια και εγκυρότητα (σαφές σκοπείν) τα γεγονότατου παρόντος αλλά και του μέλλοντος (γενομένων/μελλόντων). Για τον Έλληνα ιστορικό ο κινητήριος μοχλός όλων των γεγονότων είναι η ανθρώπινη φύση (κατά το ανθρώπινον).

Διαφήμιση

Η ανθρώπινη φύση και ο Πόλεμος

Διεθνολόγοι, ιστορικοί και αναλυτές εστιάζουν την προσοχή τους στα συμφέροντα που υποκρύπτονται (γεωπολιτικά, οικονομικά, στρατιωτικά…) στον Ουκρανικό πόλεμο. Άλλοι ερμηνεύουν την εισβολή των Ρώσων ως μία πράξη άμυνας έναντι της επέκτασης του Ν.Α.Τ.Ο., ενώ η απέναντι όχθη των αναλυτών στον Ουκρανικό πόλεμο ανιχνεύει ένα ακόμη «παιχνίδι» των Η.Π.Α. για την οικονομική και στρατιωτική τους ηγεμονία. Κανείς, όμως, δεν αναλύει επαρκώς και πειστικά ότι πίσω από τα συμφέροντα βρίσκεται ένα μονιμότερο και διαχρονικό αίτιο, η ανθρώπινη φύση.

«γιγνόμενα μεν και αιεί εσόμενα, έως αν η αυτή φύσις ανθρώπων η…»

(Θουκυδίδης, Γ, 82, 2)

Ο Θουκυδίδης εδώ και αιώνες διακήρυξε ότι πίσω από την επίπλαστη προβολή κάποιων συμφερόντων στην κήρυξη και διεξαγωγή ενός πολέμου βρίσκεται πάντοτε η ανθρώπινη φύση, το επιθετικό και βίαιο Εγώ μας που ζητά το επόμενο θύμα του για να «γαληνέψει». Αυτό το πανανθρώπινο και διαχρονικό ένστικτο– πάθος δεν τιθασεύεται εύκολα και αδιαφορεί για τους νόμους και το δίκαιο. Η ανθρώπινη φύση, λοιπόν, είναι αυτή που κανοναρχεί τη βίαιη συμπεριφορά ηγετών και ανθρώπων, όσο κι αν εμείς υποκριτικά επικαλούμαστε την ελευθερία βούλησης και τον απεγκλωβισμό μας από τα ένστικτα.

«και των νόμων κρατήσασα η ανθρωπεία φύσις, ειωθυία και παρά τους νόμους αδικείν».(Θουκυδίδης, Γ, 84, 2)

Αντινομία λόγων και πράξεων

Οι επισημάνσεις του Θουκυδίδη δεν εξαντλούνται στην προβολή της «ανθρώπινης φύσης» ως του απόλυτου γενεσιουργού αιτίου του πολέμου αλλά και των ψευδών επιχειρημάτων που χρησιμοποιούν οι ηγέτες – λαοί για να αιτιολογήσουν ή και να δικαιολογήσουν τον πόλεμο. Καταγράφει, δηλαδή, με κριτικό πνεύμα την αντινομία ανάμεσα στις διακηρύξεις και στους κρυφούς – απώτατους στόχους. Ανιχνεύει τις αφανείς προθέσεις των κρατών πίσω από την παραμόρφωση των λέξεων που συσκοτίζουν την αλήθεια για να δικαιολογήσουν τα εγκλήματα στο πεδίο των μαχών.

Διαφήμιση

«αλλά προφάσει βραχεία και ευπρεπεί της Σικελίας απάσης έργον εφίεσθαι» / «εφιέμενοι μεν τη αληθεστάτη προφάσει της πάσης άρξαι, βοηθείν δε… ευπρεπώς βουλόμενοι… ξυμμάχους»

Τα παραπάνω αποσπάσματα από την ιστορία του Θουκυδίδη αναδεικνύουν με ενάργεια τα ψεύδη του πολέμου και την αναντιστοιχία λόγων και στόχων. Ηγέτες, κράτη και λαοί αναζητούν τις πιο πειστικές δικαιολογίες (προφάσει ευπρεπεί // αληθεστάτη προφάσει…/ ευπρεπώς βουλόμενοι) για να «σκιάσουν» την αλήθεια των πράξεών τους (πόλεμο), που δεν είναι άλλη από την βαθύτερη επιθυμία για επέκταση αι κατάκτηση (της Σικελίας εφίεσθαι/ της πάσης άρξαι).

Η «παγίδα» του Θουκυδίδη

Οι ιστορικές παρακαταθήκες του Θουκυδίδη εμπλούτισαν την ιστορική έρευνα και επιστήμη και με άλλες επισημάνσεις που σχετίζονται με τον πόλεμο μεταξύ των ηγέτιδων δυνάμεων. Πιο συγκεκριμένα ο Θουκυδίδης θεώρησε πως ο Πελ/κός πόλεμος (431-404 π.Χ.) ήταν προϊόν του φόβου της Σπάρτης έναντι της ανερχόμενης δύναμης της Αθήνας. Ήταν ένας αγώνας φόβου ανάμεσα σε μία υπερδύναμη και σε μία άλλη ανερχόμενη δύναμη (Σπάρτη vs Αθήνα). Μία προσομοίωση στη σύγχρονη πραγματικότητα θα μάς αποκάλυπτε πολλές ομοιότητες (Η.Π.Α. vs Ρωσία, Η.Π.Α. vs Κίνα)..

«Ήταν η ολοένα αυξανόμενη δύναμη της Αθήνας που προκάλεσε φόβο στη Σπάρτη… και κατά συνέπεια τη σύρραξη ανάμεσα στις δύο πόλεις αναπότρεπτα». (Θουκυδίδης)

Οι παραπάνω επισημάνσεις του Θουκυδίδη αποτυπώθηκαν με τη σχετική θεωρία του αμερικανού Graham Allison ως «Παγίδα του Θουκυδίδη». Η θουκυδίδεια παγίδα ερμηνεύει πειστικά πολλούς πολέμους, αφού ο φόβος της μιας δύναμης έναντι της άλλης φαίνεται πως συνιστά διαχρονικό φαινόμενο. Ένας φόβος που παραλύει τον ορθολογισμό των ηγετών και πυροδοτεί συμπεριφορές επίθεσης και εκδίκησης. Ο φόβος ιστορικά αποδείχτηκε κακός σύμβουλος και διαβρωτικό στοιχείο για την ειρήνη. Οι προτροπές του σπαρτιάτη Σθενελαΐδα φαίνεται πως και σήμερα ακόμη συναντούν ευήκοα ώτα:

Διαφήμιση

«και μήτε τους Αθηναίους εάτε μείζους γίγνεσθαι…»

Τα «άδηλα» των πολέμων…

Εξίσου, όμως, προφητικός και διδακτικός αποδεικνύεται ο Θουκυδίδης και σε κάποιες άλλες πτυχές των πολέμων που οι ηγέτες αγνοούν παρασυρόμενοι από την οίηση της «υπεροπλίας» τους. Ειδικότερα ο αρχαίος ιστορικός μάς υπενθυμίζει πως ένα τυχαίο γεγονός μπορεί να ανατρέψει όλες τις βεβαιότητες ενός καλά σχεδιασμένου πολέμου. Ιδιαίτερα δε, αυτό μπορεί να συμβεί αν πριν την κήρυξη ενός πολέμου δεν υπολογίστηκαν σωστά κάποιες λεπτομέρειες κάτω από το βάρος του πάθους για επίθεση και «τιμωρία» - κατάκτηση του αντιπάλου.

«Άδηλα γαρ τα των πολέμων, και εξ ολίγου τα πολλά και δι οργής αι επιχειρήσεις γίγνονται». (Θουκυδίδης)

Εξίσου σημαντική είναι και η υπόμνηση των δυσκολιών που υπάρχουν στην διατήρηση των κεκτημένων από τον νικητή. Κι αυτό οφείλεται τόσο στις αντικειμενικές δυσκολίες όσο και στην ψυχολογία τόσο των ηττημένων (που έχουν το δίκαιο με το μέρος τους) όσο και των νικητών (που πολλές φορές δεν κατανοούν την σκοπιμότητα και το δίκαιο της επίθεσης). Σχετικά ο Θουκυδίδης γράφει: «Μολονότι άπαξ τους υποτάξουμε αυτούς θα μπορούσαμε να τους συγκρατήσουμε;».

Διαχρονικές αλήθειες

Εκπρόσωπος της Real Politiko Θουκυδίδης κατέγραψε και παρέδωσε στην εποχή μας «αιώνιες αλήθειες» που ερμηνεύουν την συμπεριφορά των κρατών και ιδιαίτερα των «ηγεμονικών». Ο διάλογος Αθηναίων και Μηλίων συνιστά μνημείο της κυνικότητας της «δύναμης» και των σκληρών νόμων που διέπουν τις σχέσεις μεταξύ των κρατών.

«Το δίκαιο στις ανθρώπινες σχέσεις λαμβάνεται υπόψη όταν οι αντίδικοι είναι ίσοι, αλλιώς οι δυνατοί κάνουν όσα τους επιτρέπει η δύναμή τους και οι αδύναμοι υποχωρούν»

Εξίσου καίρια θεωρείται και μια άλλη αλήθεια που απορρέει από την παραπάνω ομολογία και σχετίζεται με την βαθύτερη δομή και «φιλοσοφία» των ηγεμονικών κρατών. Μόνο όταν κατανοήσουμε σωστά όλα αυτά θα μπορέσουμε να ερμηνεύσουμε όσα συμβαίνουν στις μέρες μας. Όχι για να τα δικαιολογήσουμε, αλλά για να τα αιτιολογήσουμε.

«Δεν μπορούμε να βάλουμε όρια στην επέκτασή μας… Γιατί υπάρχει ο κίνδυνος να κυριαρχηθούμε αν δεν κυριαρχήσουμε»

Μία ωμή και κυνική αποτύπωση της Real Politik. Η πολιτική των κρατών και των ηγετών καθορίζεται απόλυτα από το γονιδιακό υπόστρωμα – την ανθρώπινη φύση που πολλές φορές αδυνατούμε να την αποδεχτούμε ως μία σταθερά της ζωής μας. Ο Θουκυδίδης θεωρεί πως αυτή είναι ακατανίκητη και συνιστά ανοησία να προσπαθούμε να την αποτρέψουμε με τη δύναμη του νόμου ή με άλλο φόβητρο.

«απλώς τε αδύνατον και πολλής ευηθείας, όστις οίεται της ανθρωπείας φύσεως ορμωμένης προθύμως τι πράξαι αποτροπήν τινά έχειν ή νόμων ισχύι ή άλλων τω δεινώ»

Η παραπάνω θέση δεν αποτυπώνει τη γνωστή θεωρία περί κυκλικής πορείας του κόσμου, αλλά αναδεικνύει περίτρανα την μονιμότητα και διαχρονικότητα των άλογων στοιχείων της ανθρώπινης φύσης που δεν τιθασεύονται εύκολα ούτε είναι επιδεικτικά καμίας διδαχής.

Διαφήμιση

Βαθύς ανατόμος της ανθρώπινης ψυχής και της κρατικής δύναμης ο Θουκυδίδης και έχοντας υπόψη τις θηριωδίες που διαπράχθηκαν στον πόλεμο διακήρυξε πως ο πόλεμος είναι «βίαιος διδάσκαλος». Κατήγγειλε με σφοδρότητα αυτούς που για να δικαιολογήσουν την βαρβαρότητα του πολέμου άλλαζαν την σημασία των λέξεων: «Για να δικαιολογούν τις πράξεις τους, άλλαξαν ακόμα και τη σημασία των λέξεων».

Ο πόλεμος είναι μία φρίκη και καμία αιτιολόγηση δεν μπορεί να τον δικαιολογήσει. Οι άνθρωποι δεν πρέπει να έχουν επιλεκτική μνήμη. Η καταδίκη του πολέμου πρέπει να είναι απόλυτη και ο πολίτης να μην εξαρτάται μόνον από την πραγματικότητα που κάθε φορά βιώνει στο παρόν.

«Οι γαρ άνθρωποι προς α έπασχον την μνήμην εποιούνται»

(Θουκυδίδης, Β, 54, 3)

 https://www.huffingtonpost.gr

 

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΚΑΤΑΣΚΟΠΩΝ

 

Κατάσκοποι υπήρχαν πάντα, από την αρχαιότητα, μέχρι και σήμερα. Όπου υπήρξε πόλις και κράτος, όπου υπήρξε πόλεμος, υπήρχαν και κατάσκοποι. Η γνώση των αντιπάλων, τα όπλα που διέθεταν, τα στρατηγικά σχέδια των επιθέσεών τους και η αριθμητική τους υπεροχή ήταν στοιχεία πολύτιμα για το άλλο στρατόπεδο που επεδίωκε τη νίκη.

Σήμερα, οι κατάσκοποι ασχολούνται με καθαρά τεχνολογικό προσανατολισμό (βιομηχανική κατασκοπεία, χάκερ κλπ). Σημασία έχει πως πάντα υπήρχαν και θα υπάρχουν κατάσκοποι καθώς «θεωρούνται» απαραίτητοι!

Αιτία για την πρώτη αυτόνομη Ελληνική Υπηρεσία Πληροφοριών, στάθηκε το γεγονός της δολοφονίας, του Ιταλού Στρατηγού Ερρίκο Ταλλίνι, στις 27 Αυγούστου 1923, στην Ελληνοαλβανική μεθόριο στην Κακαβιά των Ιωαννίνων. Με αιτία το γεγονός αυτό η Ιταλία βομβάρδισε την Κέρκυρα και ακολούθως την κατέλαβε προσωρινά, μέχρι την 27η Σεπτεμβρίου 1924. Οι Ιταλικές βλέψεις και η γενικότερη κατάσταση στην Ελλάδα μετά την Συνθήκη της Λωζάνης, είχαν δημιουργήσει ένα χάος στην Ελλάδα.

Για να αντιμετωπίσει τον Ιταλικό επεκτατισμό, η Ελλάδα, τον Μάρτιο του 1924 ίδρυσε το «Κέντρο Πληροφοριών Κέρκυρας» το οποίο εγκαταστάθηκε με κάλυψη την τοπική φρουρά της Κέρκυρας. Πρώτος Διοικητής του Κέντρου ήταν ο Συνταγματάρχης Γ. Φεσσόπουλος.

                                                   

Η παλαιότερη απεικόνιση κατασκόπων Σκηνή από ανάγλυφο του Μεγάλου Ταμπλό στον Ναό του Αμπού Σιμπέλ ( 13ος αιώνας π.Χ. ) που απεικονίζει τη μάχη του Καντές. Οι δυο γονατιστές φιγούρες είναι Χετταίοι κατάσκοποι τους οποίους χτυπούν οι αξιωματικοί του Ραμσή.

 

 

Είναι γνωστό πως τα γεγονότα που αφορούν την κατασκοπεία είναι καλά τεκμηριωμένα σε όλη την ιστορία. Οι αρχαίες γραφές των Κινέζων και Ινδών στρατιωτικών, όπως ο Σουν Τσου και ο Τσανάκια περιέχουν πληροφορίες σχετικά με την εξαπάτηση και την ανατροπή. Ο Τσαντραγκούπτα Μαουρύα, μαθητής του Τσανάκια και ιδρυτής της Αυτοκρατορίας των Μαουρύα στην Ινδία, έκανε χρήση των δολοφονιών, κατασκόπων και μυστικών πρακτόρων, οι οποίες περιγράφονται στο Αρθασάστρα του Τσανάκια.

Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι είχαν ένα καλά ανεπτυγμένο σύστημα για την απόκτηση πληροφοριών, και οι Εβραίοι χρησιμοποίησαν κατασκόπους, όπως και στην ιστορία της Ραάβ. Η κατασκοπεία ήταν επίσης διαδεδομένη στην Ελληνική και Ρωμαϊκή αυτοκρατορία.

Κατά τη διάρκεια του 13ου και 14ου αιώνα, οι Μογγόλοι στηρίχθηκαν σε μεγάλο βαθμό στην κατασκοπεία για τις κατακτήσεις τους στην Ασία και την Ευρώπη. Στην φεουδαρχική Ιαπωνία χρησιμοποιούνταν συχνά οι νίντζα για τη συγκέντρωση πληροφοριών. Πιο πρόσφατα, οι κατάσκοποι έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ελισαβετιανή Αγγλία. Πολλές σύγχρονες μέθοδοι κατασκοπείας είχαν εδραιωθεί ακόμα και τότε.

Οι Αζτέκοι χρησιμοποιούσαν τους Pochtecas, τους υπεύθυνους του εμπορίου, ως κατασκόπους και διπλωμάτες, και είχαν διπλωματική ασυλία. Μαζί με τους pochteca, πριν από μια μάχη ή πόλεμο, μυστικοί πράκτορες, οι quimitchin, στέλνονταν να κατασκοπεύσουν τους εχθρούς συνήθως φορώντας την τοπική φορεσιά και μιλώντας την τοπική γλώσσα, τεχνικές παρόμοιες με τους σύγχρονους μυστικούς πράκτορες.

Ο Ψυχρός Πόλεμος περιελάμβανε έντονη δραστηριότητα κατασκοπείας μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και των συμμάχων τους και της Σοβιετικής Ένωσης και της Κίνας και των συμμάχων τους, και κυρίως σχετίζονταν με μυστικά για τα πυρηνικά όπλα. Πρόσφατα, οι υπηρεσίες κατασκοπείας έχουν βάλει στο στόχαστρο το παράνομο εμπόριο ναρκωτικών και τους τρομοκράτες.

Διαφορετικές υπηρεσίες πληροφοριών εκτιμούν ορισμένες τεχνικές συλλογής πληροφοριών περισσότερο από άλλες. Η πρώην Σοβιετική Ένωση, για παράδειγμα, προτιμούσε τις ανθρώπινες πηγές αντί για την έρευνα σε ανοικτές πηγές, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν την τάση να δίνουν έμφαση σε τεχνολογικές μεθόδους, όπως το SIGINT και IMINT. Τόσο η σοβιετική KGB και η στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών GRU, έκριναν τους αξιωματικούς από τον αριθμό των πρακτόρων που στρατολογούσαν.

Η κατασκοπεία στην αρχαιότητα

Να μην πάμε όμως τόσο μακρυά…! Στην Αρχαία Ελλάδα οι τακτικές δεν ήταν σαν τις σύγχρονες. Βασίζονταν στην ευφυΐα και στην παρατηρητικότητα αυτού που έβλεπε. Ο κατάσκοπος είχε και την ευθύνη τού τι έλεγε… Ταξιδευτές, έμποροι που κινούνταν από πόλη σε πόλη και μπορούσαν να καταλάβουν το τι γίνεται κι εκπρόσωποι, χωρίς να ασκούν επίσημα την κατασκοπεία, ανέφεραν ό,τι έκριναν αξιόλογο προς αναφορά».

Στην Ιλιάδα του Ομήρου αναφέρεται το πρώτο κατασκοπευτικό επεισόδιο, οι μέθοδοι, οι μυστικές επικοινωνίες και ποια ήταν η τύχη τους όταν έπεφταν στα χέρια του εχθρού.
Δεν είχαμε εξειδικευμένους κατασκόπους», ωστόσο υπήρχαν άνθρωποι οι οποίοι «προσφέρονταν να δώσουν πληροφορίες».

Τους κατασκόπους που συνέλαβαν, άλλοτε τους ελευθέρωναν κι άλλοτε τους σκότωναν. Εξαρτιόταν πώς ήθελαν να τους χρησιμοποιήσουν. Εάν ήταν πιο ισχυροί και ήξεραν ότι θα τρομοκρατούσαν τον αντίπαλο, τότε τους ελευθέρωναν. Στην αντίθετη περίπτωση τους σκότωναν για τον ίδιο λόγο: να μην πάνε πίσω και μαρτυρήσουν αυτό που είδαν.

Οι «μυστικές» επικοινωνίες γίνονταν με διάφορους τρόπους: έκρυβαν τα μηνύματα μέσα στα παπούτσια τους, χάραζαν τα γράμματα που συνέθεταν το μήνυμα σε ξύλινο πινάκιο που το άλειβαν με κερί και από πάνω έγραφαν αθώα μια επιστολή.

Επίσης ένα μήνυμα μπορούσαν να το γράψουν πάνω στα υλικά που σκέπαζαν μια πληγή τραυματισμένου, π.χ. φύλλα, ή έγραφαν μια επιστολή και ανάμεσα στις λέξεις υπήρχαν διάφορα σημαδάκια που εάν τα μάζευε ο «ειδικός» συνέθετε ένα νέο κείμενο.

Οι μεταμφιέσεις σε γυναίκες, δούλους, ζητιάνους, για να κρατούν χαμηλό προφίλ και να κυκλοφορούν με άνεση στις ξένες πόλεις, ήταν πολύ διαδεδομένες. Η αρχαιότερη αφήγηση που δίνει πλήρες κατασκοπευτικό επεισόδιο αναφέρεται στο Κ της «Ιλιάδας» του Ομήρου, πώς ένας Τρώας πάει να κατασκοπεύσει το στρατόπεδο των Ελλήνων, τον πιάνουν, τους τα μαρτυράει όλα και τελικά του κόβουν το κεφάλι.

Η κατάσκοπος Δαλιδά, πήρε από τους Φιλισταίους 1.100 κομμάτια ασήμι για να εκμαιεύσει από τον Σαμψών το μυστικό της υπεράνθρωπης δύναμής του. Παριστάνοντας την ερωτευμένη μαζί του, τον πείθει να της πει το μυστικό του και όταν εκείνος την εμπιστεύεται και της ομολογεί πως για να μη χάσει τη δύναμή του δεν πρέπει να κόψει ποτέ τα μακριά του μαλλιά, εκείνη τον κοιμίζει στα γόνατά της και του τα κόβει, παραδίδοντάς τον έτσι ανίσχυρο στους Φιλισταίους.

Άλλη μια πολύ παλιά σωζόμενη αναφορά στην κατασκοπεία ανάγεται στην εποχή του πολέμου του φαραώ Ραμσή με τους Χετταίους και στη μάχη του Καντές ( περ. 1274. π.Χ.). Αν και οι κατάσκοποι είναι πιο γνωστοί ως συλλέκτες πληροφοριών, συχνά χρησιμοποιούνται και για τη διάδοση ψευδών ειδήσεων, προκειμένου να παραπλανήσουν τους αντιπάλους.

Έτσι, ο Χετταίος βασιλιάς Μουταβάλις, έστειλε στο στρατόπεδο των Αιγυπτίων δύο κατασκόπους μεταμφιεσμένους σε λιποτάκτες, με αποστολή να πείσουν τον Φαραώ ότι ο στρατός των Χετταίων ήταν ακόμη μακριά. Ο Ραμσής πίστεψε την ιστορία τους, με αποτέλεσμα να οδηγήσει ένα τμήμα του στρατού του σε μια ενέδρα των Χετταίων. Ευτυχώς για τον Φαραώ, κατάφερε να συλλάβει δύο ακόμα Χετταίους κατασκόπους και τους παρέδωσε στους αξιωματικούς του για ανάκριση.

Μετά από ξυλοδαρμό, οι Χετταίοι απεκάλυψαν ότι είχε στηθεί ενέδρα για την εμπροσθοφυλακή του Ραμσή: η αποκάλυψη αυτή επέτρεψε στον Φαραώ να καλέσει ενισχύσεις και ν’ αποφύγει την καταστροφή στη μάχη που έγινε γνωστή πλέον ως μάχη του Καντές.

Ο Ιέρων, ο τύραννος των Συρακουσών μίσθωνε τακτικά κατασκόπους, πληροφοριοδότες, αλλά και ωτακουστές, που τους έστελνε μέρα νύχτα παντού, για να ακούν τις ομιλίες και τις απόψεις των ανθρώπων στην πόλη.

Ο Αννίβας, δεν χρησιμοποίησε μόνο ελέφαντες, αλλά ανέπτυξε και τον πρόδρομο του σημερινού κρυφού «πομπού ασυρμάτου». Καθώς πολιορκούσε μια πόλη στη Σικελία, έστειλε στους εχθρούς έναν δικό του άνδρα, μεταμφιεσμένο σε γέροντα αγρότη, που τάχα ήθελε να πάρει μέρος στην άμυνα της πόλης εναντίον του Αννίβα.

Όταν ο κατάσκοπος εκείνος μπήκε στην πόλη, έκανε συνθήματα με καπνό για να καθοδηγήσει την επίθεση του Αννίβα. Ο Τζένγκις Χαν ήταν ο πρώτος στρατηγός που χρησιμοποίησε μόνιμο κλάδο κατασκοπείας. Μεταμφίεζε τους κατασκόπους του σε εμπόρους, που γύριζαν στα παζάρια της Σαμαρκάνδης και της Καμπούλ και επέστρεφαν με πλήρεις χάρτες ολόκληρων περιοχών.

Τζιάκομο Καζανόβα 1725-1798

Αν και έγινε γνωστός για τις ερωτικές του επιδόσεις, ο Καζανόβα ήταν κατάσκοπος για τις αρχές της πόλεις και τους Ενετούς Ανακριτές.

Εξαιτίας της οικονομικής υποστήριξης που είχε η μητέρα του από διάφορους πατρώνους της τέχνης, είχε τη δυνατότητα να σπουδάσει και γίνει μεταξύ άλλων δικηγόρος. Οι ερωτικές του σχέσεις με διάφορες ισχυρές γυναίκες της εποχής του έδωσαν δύναμη.

                                               

Ωστόσο το πάθος του για τη χαρτοπαιξία αλλά η αυτοκαταστροφική του φύση τον εμπόδισαν από το να δημιουργήσει μια περιουσία. Σε μια περίπτωση λέγεται ότι έχασε το ισοδύναμο του ενός εκατομμυρίου ευρώ σε μια νύχτα. Το 1872 και μετά από δύο χρόνια δράσης εξορίστηκε από την πόλη για τη διασπορά φημών εναντίων ενός ισχυρού πατρικίου της Βενετίας.

Η Αμερικάνικη Επανάσταση, έκανε τα μέλη των οικογενειών και τους φίλους να αλληλοκατασκοπεύονται. Ένας πράκτορας, ο Νάθαν Χαίηλ (1755 – 1776) συνελήφθη από τον ίδιο τον εξάδελφό του!

                              

James Rivington: Ο κατάσκοπος του Τζορτζ Ουάσιγκτον

Μπορεί να γεννήθηκε στη Βρετανία, έγινε ωστόσο πατριώτης Αμερικανός από τους λίγους! Ο Εκδότης της αμερόληπτης εφημερίδας «New York Gazetteer» (1773) ξεκίνησε την καριέρα του ως πατριώτης Βρετανός: μέχρι το 1775 ήταν το πιο μισητό πρόσωπο της Αμερικής, με την αυτονομιστική οργάνωση Sons of Liberty να του καίει σπίτι και εφημερίδα, αναγκάζοντάς τον το 1775 να επιστρέψει στην Αγγλία. Όταν όμως το 1777 οι Βρετανοί απέκτησαν και πάλι την κυριότητα της Νέας Υόρκης, ο Rivington επέστρεψε στις ΗΠΑ, λειτουργώντας πια ως βασιλικότερος του βασιλέα.

Κάτι που τον έκανε τον τελευταίο άνθρωπο που θα υποπτευόταν ποτέ το βρετανικό στέμμα για προδοσία, αν και ακριβώς αυτό συνέβαινε! Γιατί πια ο Rivington λειτουργούσε ως διπλός κατάσκοπος της Αμερικής, μεταφέροντας στον στρατηγό Τζορτζ Ουάσιγκτον όλες τις απόρρητες πληροφορίες για τις κινήσεις του βρετανικού στρατού.

Κι έτσι, όταν η Νέα Υόρκη εκκενώθηκε, ο Rivington ήταν ο μόνος που παρέμεινε στην πόλη! Μετά το 1783 όμως η φήμη του ως διπλού πράκτορα έγινε τόσο θρυλική που κανείς πια δεν τον εμπιστευόταν, την ίδια στιγμή που οι προγενέστερες απόψεις του απομάκρυναν τους αναγνώστες από τη νέα του εφημερίδα.

Belle Boyd

Διάσημη γυναίκα κατάσκοπος κατά τη διάρκεια του Αμερικανικού Εμφύλιου πολέμου. Υποστήριζε τους Νότιους, κατά της Ένωσης των Βορείων και ζούσε στην Βιρτζίνια. Η Boyd χρησιμοποίησε την γοητεία και την θέση της για να προσεγγίσει στρατηγούς της Ένωσης και να αποκαλύψει τα μελλοντικά τους σχέδια.

Elizabeth Van Lew

Η Elizabeth Van Lew ήταν μια 43χρονη γυναίκα που ζούσε με τη μητέρα της όταν ξέσπασε ο αμερικανικός εμφύλιος. Ήταν κατά της δουλείας και προσφέρθηκε εθελοντικά να καταταγεί στις δυνάμεις τις Συνομοσπονδίας, για να κατασκοπεύει για λογαριασμό των Βορείων.

Το έκανε μάλιστα από καθαρό πατριωτισμό και δεν πήρε ποτέ δεκάρα για τις υπηρεσίες της! Καθώς ήταν υπεράνω υποψίας, μπαινόβγαινε ανενόχλητη στα στρατόπεδα αιχμαλώτων των Νοτίων, δίνοντας στους ομήρους της Ένωσης πολύτιμες πληροφορίες, όπως τα σχέδια των φυλακών, βοηθώντας τους έτσι να αποδράσουν.

                                         

Οι μεγαλύτεροι σύγχρονοι κατάσκοποι

Μάτα Χάρι

Γεννημένη στο Leeuwarden της Ολλανδίας το 1876, η Μάτα Χάρι είναι μια από τις πρώτες γυναίκες διπλές κατασκόπους. Έδρασε για λογαριασμό της Γερμανίας και της Γαλλίας κατά το Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

                                               

Σε ηλικία 19 χρόνων παντρεύτηκε έναν αξιωματικό του στρατού και τον ακολούθησε στην τότε Ολλανδική αποικία της Ιάβας. Μετά την αποτυχία του γάμου της και το θάνατο του ενός από τα δύο παιδιά της επέστρεψε στην Ευρώπη και το Παρίσι δουλεύοντας για πολλά χρόνια ως στριπτιζέζ και συνοδός υψηλόβαθμων στρατιωτικών.

Το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, βρήκε τη Μαργκαρέτα Ζέλε, όπως ήταν το πραγματικό της όνομα, να πλησιάζει τα σαράντα και τα οικονομικά της σε κακή κατάσταση. Έτσι, όταν την προσέγγισε η γερμανική μυστική υπηρεσία δεν χρειάστηκε πολύ για να αποφασίσει να συνεργαστεί μαζί της παρέχοντας πληροφορίες.

Η εργατικότητα της, το απαράμιλλο κάλλος και ο κοσμοπολίτικος αέρας της άρχισαν σύντομα να αποδίδουν καρπούς. Ακόμα περισσότερους καρπούς φυσικά απέδωσε η συνεργασίας της με τις γαλλικές μυστικές υπηρεσίες.

                                              

Τον Ιανουάριο του 1915,μετά από μερικούς μήνες διπλής δράσης, συνελήφθη και δικάστηκε για προδοσία. Εννέα μήνες αργότερα εκτελέστηκε από γαλλικό απόσπασμα. Όσο περίμενε την εκτέλεσή της, είχε ήδη σκαρφιστεί τρία κόλπα για να καταφέρει να αποδράσει.

Το πρώτο ήταν να υποστηρίξει πως είναι έγκυος (η γαλλική νομοθεσία απαγόρευε την εκτέλεση εγκύου). Το δεύτερο ήταν να πείσει έναν πρώην εραστή της ο οποίος ήταν πιλότος, να καταφτάσει με το αεροσκάφος στην φυλακή και να την πάρει μαζί του. Το τρίτο ήταν να βάλει έναν από τους πλούσιους πελάτες της να δωροδοκήσει τους φρουρούς της, να την «εκτελέσουν» με άσφαιρα, και να την θάψουν στα «ρηχά», ώστε να μπορέσει ο σύντροφός της να την ξεθάψει γρήγορα.

Τελικά, δεν πρόλαβε να πραγματοποιήσει κανένα από τα σχέδιά της. Αρκέστηκε στο να ντυθεί κομψότατα και σέξι για την εκτέλεσή της, και ξεψύχησε απέναντι από ένα απόσπασμα 15 Γάλλων το 1941.

Το σώμα της, αφού κανένας συγγενής της δεν εμφανίστηκε, «δωρίστηκε» στην επιστήμη για μελέτες, και διατηρήθηκε στα εργαστήρια. Μάλιστα, το 2000 έγινε αντιληπτό ότι έλειπε το… κεφάλι της – κάποιος προφανώς το είχε κλέψει κατά την μετακόμιση του φορέα ερευνών, περίπου μισό αιώνα πριν. Κανείς δεν γνωρίζει τι μπορεί να το ήθελε…

Όλντριτς Έιμς (1941)

Ο Όλντριτς Έιμς ήταν ένας πρώην υπάλληλος της CIA στον τομέα της αντικατασκοπίας. Μέχρι που το 1985 αποφάσισε να αλλάξει στρατόπεδο μπαίνοντας στην πρεσβεία της Σοβιετικής Ένωσης. Οι λόγοι της προδοσίας του Έιμς δεν ήταν ιδεολογικοί αλλά καθαρά οικονομικοί. Προσφέροντας πληροφορίες αντί αμοιβής είχε σκοπό να αντιμετωπίσει προσωπικά χρέη.

Την ίδια χρονιά οι αξιωματούχοι της CIA παρατήρησαν ότι έχαναν κατασκόπους με πολύ γρηγορότερους ρυθμούς από το συνηθισμένο αλλά για άγνωστους λόγους δεν υποπτεύθηκαν πιθανή διείσδυση της KGB.

Όταν το FBI ανέλαβε τη διερεύνηση της υπόθεσης αποκάλυψε τη δράση του Έιμς και φοβούμενο ότι θα αυτομολήσει στο ανατολικό μπλοκ τον συνέλαβε στο αεροδρόμιο της Ουάσιγκτον μαζί με τη γυναίκα του. Αργότερα εκτελέστηκε στην ομοσπονδιακή φυλακή του Άλενγουντ της Πενσιλβάνια.

Κλάους Φούχς (1911-1988)

Ο Κλάους Φουχς γεννήθηκε στο Ρούσελχαϊμ της Γερμανίας στις 19 Δεκεμβρίου 1911. Τη δεκαετία του 1930 και όντας μέλος του γερμανικού κομμουνιστικού κόμματος διέφυγε στη Βρετανία όπου και σπούδασε μαθηματικά και φυσική. Για ένα μικρό διάστημα εργάστηκε στο βρετανικό πρόγραμμα για την κατασκευή ατομικής βόμβας παρέχοντας πληροφορίες σε σοβιετικούς κατασκόπους.

Το 1943 μετέβη στις Ηνωμένες Πολιτείες όπου και εργάστηκε στο Πρόγραμμα Μανχάταν συμβάλλοντας σε πολλούς θεωρητικούς υπολογισμούς για τη ατομική διάσπαση και αργότερα στη σχεδίαση της πρώτης βόμβας υδρογόνου.

Ιστορικά έχει αποδειχτεί ο οι πληροφορίες που παρείχε στους σοβιετικούς χρησιμοποιήθηκαν περισσότερο για τον έλεγχο των επιστημόνων παρά για την επίλυση προβλημάτων του δικού τους ατομικού προγράμματος.

Ωστόσο κάποια στοιχεία σχετικά με τον εμπλουτισμό ουρανίου επέτρεψαν στους σοβιετικούς να ξέρουν ότι οι ΗΠΑ δεν ήταν έτοιμες για πυρηνικό πόλεμο μέχρι τις αρχές τις δεκαετίας του πενήντα. Το 1946 καταδικάστηκε σε 14 χρόνια φυλάκισης, εκτίοντας τα 9 προτού επιστρέψει στην Ανατολική Γερμανία.

Ρίτσαρντ Σόργκε (1895-1944)

Αν βάζαμε σειρά για το ποιος θεωρείται ως ο μεγαλύτερος κατάσκοπος, σίγουρα πρώτο θα είχαμε τον Ρίτσαρντ Σόργκε. Είναι ένας από τους μεγαλύτερους κατασκόπους των Σοβιετικών στην Ιαπωνία πριν και κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

                                                            

Γεννημένος στο Μπακού του Αζερμπαιτζάν και ανηψιός ενός από τους στενούς συνεργάτες του Καρλ Μαρξ υιοθέτησε την κομουνιστική ιδεολογία κατά τη διάρκεια της ανάρρωσης του από τραυματισμό στον Α’ παγκόσμιο Πόλεμο. Η κωδική του ονομασία ήταν «Ramsay».

Το Μάιο του 1933 η Σοβιετική Ένωση τον έστειλε στο Τόκιο για να οργανώσει ένα δίκτυο κατασκόπων κάτι που έκανε με ιδιαίτερη επιτυχία. Στις 14 Σεπτεμβρίου πληροφόρησε τον Κόκκινο Στρατό ότι οι Ιάπωνες δεν είχαν σκοπό να επιτεθούν παρά μόνο αν οι γερμανοί καταλάβουν τη Μόσχα ή ξεσπάσει εμφύλιος στη Σιβηρία.

Αυτό επέτρεψε στους Σοβιετικούς να μετακινήσουν μεγάλες μονάδες στρατού και να αναστρέψουν την κατάσταση στη μάχη του Στάλινγκραντ. Μια άλλη επιτυχία ήταν η ακριβής προειδοποίηση των Συμμάχων για την επίθεση στο Περλ Χάρμπορ.

                                                         

Η δουλειά του Σόργκε θεωρείται ότι εμπόδισε την επικράτηση των Ναζί στο Β’ΠΠ, διατήρησε το Στάλιν στην ηγεσία του Κομουνιστικού Κόμματος και της Σοβιετικής ένωσης και διαμόρφωσε τη πρόσφατη μεταπολεμική ιστορία όπως τη γνωρίζουμε σήμερα.

Έπειτα από δέκα χρόνια ο Ζόργκε συνελήφθη το 1941 στο Τόκιο από μία χορεύτρια-πράκτορα της αστυνομίας, που τον είδε να σχίζει ένα μήνυμα και να το πετάει έξω από το παράθυρο ενός αυτοκινήτου.

(Σκοτεινό μυστήριο κάλυψε την εκτέλεσή του. Κάποιοι πιστεύουν πως τελικά διέφυγε μυστικά στην Ρωσία, όπου έζησε και εργάσθηκε για το υπόλοιπο της ζωής του…). Για την προσφορά του πάντως, τιμήθηκε μετά θάνατο με τον τίτλο του Ήρωα της Σοβιετικής Ένωσης.

«Κικέρων»

Μία από τις μεγαλύτερες υποθέσεις κατασκοπείας κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ήταν η περίπτωση του Αλβανού κατασκόπου Elyesa Bazna, γνωστού μόνο με το όνομα «Κικέρων». Αυτός έπιασε δουλειά στην Βρετανική Πρεσβεία, όπου αντέγραψε ολόκληρο το συμμαχικό σχέδιο εισβολής στην Γερμανοκρατούμενη Ευρώπη.

                                       

Οι Ναζί, το αγόρασαν έναντι του κολοσσιαίου ποσού των 1.200.000 δολαρίων, αλλά ωστόσο δεν θεώρησαν το έγγραφο που παρέλαβαν ως γνήσιο κι αυθεντικό. Γι’ αυτό λοιπόν, πλήρωσαν τον «Κικέρωνα» με … πλαστά χαρτονομίσματα!

Τζούλιους και Εθελ Ρόζενμπεργκ

Ο Τζούλιους και η Εθελ Ρόζενμπεργκ ήταν ένα ζευγάρι Αμερικάνων κομμουνιστών που εκτελέστηκαν το 1953 για κατασκοπεία κατά των ΗΠΑ. Κατά τη διάρκεια της δράσης τους, που διήρκεσε από το 1942 μέχρι περίπου το 1950, παρείχαν στην KGB χιλιάδες έγγραφα που αφορούσαν κατασκευαστικές λεπτομέρειες του μαχητικού αεροσκάφους P-80 της Lockheed. Οι απόρρητες αναφορές για τις εταιρείας Emerson Radio και ειδικότερα τα σχέδια μιας ασφάλειας χρησιμοποιήθηκαν πολύ αργότερα για την κατάρριψη ενός αμερικάνικου U2. Η σύλληψη και η επακόλουθη καταδίκη τους ήταν παράλληλα η αρχή της περιόδου του Μακαρθισμού!

                                                       

Melita Norwood

Σε ένα σημείο της ζωής της, ήταν πράκτορας της KGB που έκλεβε τα πυρηνικά μυστικά της Βρετανίας και τα μεταβίβαζε στην Ρωσία. Η Norwood εργάστηκε στην Βρετανική Οργάνωση Έρευνας Μη Σιδηρούχων Μετάλλων, που ήταν ουσιαστικά μια «βιτρίνα» για τη μυστική βρετανική έρευνα στα πυρηνικά όπλα.

Η Ρωσία επιδίωκε να ανακαλύψει τι σχεδίαζε το Ηνωμένο Βασίλειο και επίσης να κλέψει ένα μέρος της νέας αυτής τεχνολογίας, και έτσι ανέθεσε την δουλειά στην Norwood, η οποία έκλεβε μυστικά αρχεία για να τα αντιγράψει και να τα δώσει στην KGB.

Noor Khan

Η πρώτη γνωστή Ινδή κατάσκοπος, η Khan ήταν πολύ επιτυχημένη κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου για την Βρετανία. Εγκατεστημένη στην καρδιά της αντίστασης στην κατεχόμενη Γαλλία, αποδείχθηκε έξυπνη και επινοητική. Απέφυγε πολλές φορές τη σύλληψη, κάτι που τις επέτρεψε να μεταφέρει ένα σημαντικό όγκο πληροφοριών στο Λονδίνο σχετικά με το τι γινόταν στην Γαλλία και τα σχέδια των Ναζί.

Christine Granville

Πρόκειται για ένα ακόμα παράδειγμα θάρρους κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου πολέμου. Η Granville ήταν μια πρώην βασίλισσα της ομορφιάς και κατάσκοπος για την Βρετανία κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.

Είχε αναλάβει το χρέος του να μεταφέρει κρυφά μηνύματα μέσω της Ευρώπης στις Συμμαχικές δυνάμεις. Γνωστή για την γρήγορη σκέψη της και την εντυπωσιακή της εμφάνιση, χρησιμοποίησε και τα δύο για να μπορέσει να επιβιώσει κατά τη διάρκεια της καριέρας της ως κατάσκοπος.

Nancy Wake

Ήταν μια πολύ δημοφιλής πράκτορας μεταξύ των υποστηρικτών της Ένωσης και ήταν γνωστή ως «Το Λευκό Ποντίκι». Φυσικά, οι Ναζί ήθελαν απεγνωσμένα να την πιάσουν αλλά ποτέ δεν τα κατάφερναν, εξ ου και το παρατσούκλι.

Ήταν παντρεμένη με έναν Γάλλο βιομήχανο και ζούσε στην πατρίδα του, αλλά με το ξέσπασμα του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου, και την κατάληψη της Γαλλίας από τους Ναζί, εντάχθηκε στην αντίσταση. Πολύ επιτυχημένη, έκανε πολλά τολμηρά πράγματα, όπως το να μεταφέρει λαθραία βρετανικά στρατεύματα από τη Γαλλία στην Ισπανία, όπως και το να συγκεντρώνει σημαντικές πληροφορίες πίσω στο Λονδίνο.

                                                   

Virginia Hall

Η Hall ήταν μια ακόμη γενναία γυναίκα που έμεινε γνωστή για την βοήθεια που παρείχε στις Συμμαχικές δυνάμεις κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου πολέμου. Αν και Αμερικανή, δούλεψε για την βρετανική μυστική υπηρεσία. Ήταν εύστροφη και επινοητική, και άκρως επικίνδυνη για τη ναζιστική Γερμανία, καθώς διηύθυνε ολόκληρα δίκτυα κατασκόπων που διέκοπταν τα σχέδιά τους ξανά και ξανά.

Eddie Chapman

Κακοποιός που έγινε Γερμανός κατάσκοπος, πριν λειτουργήσει ως διπλός πράκτορας των Βρετανών. Με κωδικό όνομα «Ζιγκ Ζαγκ», ο Edward A. Chapman ήταν ειδικός στις εκρήξεις, στις κλειδαριές και συνήθιζε να ληστεύει κοσμηματοπωλεία.

Το 1939 πιάστηκε από την αστυνομία της Βρετανίας και κλείστηκε στις φυλακές των Channel Islands, και τότε η μοίρα πήρε τα ηνία της ζωής του: το 1940 οι Ναζί κατέλαβαν τα βρετανικά νησάκια και μετέτρεψαν τον Chapman σε κατάσκοπό τους. Αφού τον εκπαίδευσαν στο Παρίσι, τον έριξαν με αλεξίπτωτο στη βρετανική βιομηχανία κατασκευής αεροπλάνων de Havilland στο Hatfield, με αποστολή να την ανατινάξει.

Η MI5 γνώριζε όμως για τα σχέδια των Ναζί και συνέλαβε αμέσως τον Chapman μόλις κατέπεσε σε βρετανικό έδαφος, αναγκάζοντάς τον να λειτουργήσει πια ως διπλός πράκτορας, σχεδιάζοντας έτσι μια από τις εντυπωσιακότερες επιχειρήσεις εξαπάτησης του Β’ Παγκοσμίου: το πλαστό σαμποτάζ στη βάση de Havilland!

Επιστρέφοντας στο Γ’ Ράιχ, οι κατενθουσιασμένοι χιτλερικοί τον παρασημοφόρησαν με τον Σιδηρούν Σταυρό (Iron Cross), την υψηλότερη στρατιωτική τιμή του γερμανικού στρατού. Ο Chapman παραμένει ο μόνος Βρετανός που τιμήθηκε με το συγκεκριμένο μετάλλιο…

                                                         

Anna Chapman

Στην πιο πρόσφατη κατασκοπική ιστορία, υπάρχει η συγκεκριμένη Ρωσίδα πράκτορας. Της είχε ανατεθεί να ανακαλύπτει οποιεσδήποτε πληροφορίες θεωρούσε σημαντικές και να τις στέλνει πίσω στη Ρωσία. Η πιο γνωστή αποστολή της ήταν να σαγηνεύσει τον Edward Snowden και να τον παντρευτεί.

Το σχέδιο ήταν να επισκεφτούν μαζί τη Ρωσία για να δει την οικογένειά της, και να τον κρατήσουν εκεί οι αρχές ως κρατούμενο προκειμένου να τον ανακρίνουν για τις πληροφορίες που είχε πάνω στην NSA. Τελικά, όμως, συνελήφθη στην Νέα Υόρκη το 2010.

                                                        

Ana Montes

Η Montes συνεργάστηκε με την αμερικανική κυβέρνηση και ήταν η ειδικός τους στην Κούβα από το 1985. Μπορεί να μην συμφωνούσε με την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, αν και εργαζόταν ως κατάσκοπος για αυτούς. Με την φωτογραφική της μνήμη και την πρόσβασή της σε άκρως απόρρητα έγγραφα, ήταν το τέλειο άτομο για τον ρόλο.

Josephine Baker

Μπορεί το όνομά της να παραπέμπει την καλλιτεχνική της καριέρα τη δεκαετία του ’20, με τα εντυπωσιακά σόου της να συγκεντρώνουν πλήθη φανς σε όλο τον κόσμο, αλλά υπήρξε ακόμα κατάσκοπος για τους Συμμάχους κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκόσμιου πολέμου.

Η Baker κατάφερε να κλέψει πληροφορίες ή μυστικά μηνύματα σε χαρτιά μουσική ή στα εσώρουχά της για να αποφύγει τη σύλληψη. Ήταν, μάλιστα, τόσο επιτυχημένη σε αυτό όσο και στην μουσική της καριέρα που έλαβε τιμητικές διακρίσεις από τη γαλλική κυβέρνηση για το έργο της.

Ο καλύτερος διπλός πράκτορας στον β’ παγκόσμιο

Ο Juan Garcia Pujol, είχε τη κωδική ονομασία «πράκτορας Γκάρμπο», και περιγράφεται ιστοσελίδα της MI5 ως «ο μεγαλύτερος διπλός πράκτορας του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου».  Ισπανοί κινηματογραφιστές που ασχολήθηκαν με την ιστορία του τον αναφέρουν ως «ο κατάσκοπος που έσωσε τον κόσμο».

Με δική του πρωτοβουλία, ο γιος βιομηχάνου από τη Βαρκελώνη πλησίασε τους Γερμανούς και τους ξεγέλασε κάνοντάς τους να πιστέψουν ότι ήθελε να κατασκοπεύει για λογαριασμό τους.

Πήγε στην Αγγλία, σε συνεργασία με την MI5 για να δημιουργήσει ένα ολόκληρο δίκτυο για την παραπληροφόρηση των Ναζί, με αποκορύφωμα τον τελικό θρίαμβο: έπεισε τους Γερμανούς ότι η απόβαση των Συμμάχων την D-DAY θα γινόταν κάπου στο Καλέ κι όχι στη Νορμανδία!

                                              

Καθ’ όλη τη διάρκεια της υπηρεσίας του «ο μικρός πράος νεαρός Ισπανός», όπως τον αποκαλούσε ο χειριστής του ΜΙ5, δεν ήταν ποτέ πρόβλημα. Είχε ξεγελάσει τόσο τους Γερμανούς που το είχαν απονείμει το Σιδηρούν Σταυρό!

Το μοναδικό του πρόβλημα ήταν η νεαρή σύζυγός του. Σύμφωνα με τα έγγραφα από τα Εθνικά Αρχεία τα , «η κυρία Γκάρμπο», ή αλλιώς Araceli Gonzalez de Pujol, δεν είχε ποτέ αφήσει την Ιβηρική Χερσόνησο πριν από την άφιξή της στο Λονδίνο την άνοιξη του 1942. Μη ξέροντας να μιλάει αγγλικά, έχοντας απομακρυνθεί από τη μητέρα της, η 23χρονη είχε τρομερή νοσταλγία για τη πατρίδα της.

Όπως τα έγγραφα αποκαλύπτουν, τρομοκρατημένη ακόμη και με την αλλαγή της μεσογειακής διατροφής της! Η MI5 ανησυχούσε διαρκώς ότι μια γυναίκα με τέτοια ψυχολογία θα μπορούσε εύκολα να προδώσει τον καλύτερο διπλό πράκτορά της.

Στις 22 Φεβρουαρίου του 1943, ο πράκτορας C P Harvey της MI5 διατάχθηκε στην ουδέτερη Λισαβόνα, της Πορτογαλίας, με μια… κορυφαία μυστική αποστολή: να αγοράσει 12 ζευγάρια μεταξωτές κάλτσες για την κυρία Γκάρμπο.

Ο Harvey δεν είχε καμία αμφιβολία ως προς τη σημασία που είχαν οι κάλτσες, σε μια εποχή που το μετάξι ήταν «άφαντο» στη Βρετανία, με το μεγαλύτερο μέρος του να γίνεται αλεξίπτωτα και όχι κάλτσες. Η κυρία Γκάρμπο χρειαζόταν τις κάλτσες, του είπαν. Ένας πράκτορας της MI6 ήταν ήδη στη Λισαβόνα, αλλά δεν κατάφερε να ολοκληρώσει την αποστολή, λόγω της αποτυχίας να εξακριβώσει το μέγεθος που έπρεπε να αγοράσει!

Ευτυχώς, ο Harris είχε πληροφορηθεί ότι η κυρία Γκάρμπο έβαζε το ίδιο μέγεθος με την κυρία Gill, σύζυγο του αξιωματικού της MI6, Gene Ρίσσο-Gill. «Εάν δεν μπορείτε να πάρετε το μέγεθος της κυρίας Gill», διέταξε ο Harvey , «παρακαλώ να πάρετε οποιοδήποτε μικρό μέγεθος».

Στις 4 Μαρτίου, ο Harvey επέστρεψε από τη Λισαβόνα με το μήνυμα ότι …η αποστολή εξετελέσθη! Η είδηση ότι η αποστολή «κάλτσες» πέτυχε είχε μεταδοθεί από τη MI5 στη Μυστική Υπηρεσία Πληροφοριών MI6, με ένα έγγραφο που τώρα δημοσιοποιείται από τα Εθνικά Αρχεία!

Ο Harris αστειευόμενος προφανώς έλεγε αργότερα ότι ήταν ο «βρετανός Σίντλερ» που είχε σώσει Εβραίους από τους ναζί! Κι αυτό γιατί είχε καταφέρει να κάνει έστω για λίγο την κυρία Γκάρμπο ευτυχισμένη.

                                                    

Τα έγγραφα, όμως, δείχνουν μια συνεχή αμφιβολία της υπηρεσίας που στελεχώνοταν κυρίως από δύσκαμπτους Άγγλους έναντι της κυρίας Γκάρμπο. «Η επιθυμία της να επιστρέψει στην πατρίδα της, για να δει τη μητέρα της, την είχε οδηγήσει να συμπεριφέρεται κατά καιρούς μη ισορροπημένα», έγραψε ο Harris.

Έγινε προσπάθεια να έρθουν στη Βρετανία η μητέρα της και η αδελφή της. Ήταν κάτι που το ζήτησε ο πράκτορας Γκάρμπο για να κατευνάσει τις ανησυχίες της γυναίκας του. Αυτό όμως δεν έγινε…

Τη νύχτα της 21ης Ιούνιου του 1943 η μυστική υπηρεσία ειδοποιήθηκε για ένα πολύ έντονο καυγά του ζευγαριού. Όπως αποκαλύπτεται από το έγγραφο με τίτλο «έκθεση για την υστερική βραδιά με την κυρία Γκάρμπο», η κυρία Γκάρμπο τηλεφώνησε στον Harris για να του πει ότι δεν μπορούσε να ζει πια στην Αγγλία.

«Μπορεί να με σκοτώσουν αύριο», είπε η απελπισμένη κυρία Γκάρμπο, «αλλά δεν θέλω να ζήσω άλλη μια μέρα στην Αγγλία». «Δεν θέλω να ζήσω μία ημέρα ακόμη με τον σύζυγό μου», είπε στον Harris «Μπορείτε να μείνετε εσείς μαζί του».

Σε αυτή την κρίση, ο Γκάρμπο έδειξε αφοσίωση στο καθήκον, προτείνοντας «ένα δραστικό σχέδιο … το οποίο, αν είχε αποτύχει, θα κατεστραφόταν για πάντα η συζυγική ζωή του». Πρότεινε όλοι να προσποιούνται στην κυρία Γκάρμπο ότι οι ανώτεροί του τον απομάκρυναν από τα καθήκοντά του και αυτός απάντησε με τόση βίαιη μανία που είχε συλληφθεί!

Όταν το κόλπο μπήκε σε εφαρμογή και ανακοινώθηκε η σύλληψη του Γκάρμπο στην σύζυγό του «έκλαιγε με τις ώρες». Μετά από το «κλάμα ασταμάτητων ωρών», η κυρία Γκάρμπο μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο 020 για να δει τον σύζυγό της -αξύριστο και ντυμένο με τη στολή της φυλακής.

Μετά από «άφθονα δάκρυα», ο κύριος Γκάρμπο υπέγραψε μια συγγνώμη και ζήτησε υποτίθεται «χάρη». Και συνέχισε τη δουλειά του προς τον απόλυτο κατασκοπευτκό θρίαμβο! Την παραπλάνηση των Γερμανών για την απόβαση. Ήταν τόσο καλός που ενώ δούλευε εναντίον των Γερμανών έμαθε στις 29 Ιουλίου του 1944, ότι του είχε απονεμηθεί ο Σιδηρούν Σταυρός από τον τον ίδιοτον Χίτλερ για τις «έκτακτες υπηρεσίες» του!

                                                

Ο πράκτορας Γκάρμπο βοήθησε να σωθεί η Ευρώπη από τον ναζισμό, αλλά δεν μπόρεσε τελικά να σώσει τον γάμο του! Μετά τον πόλεμο, και έχοντας επινοήσει το θάνατό του για να αποφύγει τα αντίποινα από τους Ναζί, χώρισε την «κυρία Γκάρμπο». Ξαναπαντρεύτηκε και τελικά πέθανε στο Καράκας, στη Βενεζουέλα, το 1988, σε ηλικία 76 ετών.

Kim Philby

Πλήρες όνομα Χάρολντ Έντριαν Ράσσελ Φίλμπυ. Ο πλέον γνωστός, σύγχρονος σοβιετικός κατάσκοπος του Ψυχρού Πολέμου, παρασημοφορημένος από τους Βρετανούς.

Ο Kim Philby ήταν η μεγαλύτερη τρύπα στην κομμουνιστική αντικατασκοπεία των Δυτικών, μέλος του φημισμένου κύκλου των σοβιετικών κατασκόπων Cambridge Five, των πέντε πρακτόρων που έγιναν φιλοκομμουνιστές κατά τη διάρκεια των σπουδών τους στο Πανεπιστήμιο του Cambridge.

Ο Philby ήταν ένας από τους καλύτερους διπλούς πράκτορες της Ιστορίας: εργαζόταν πυρετωδώς για λογαριασμό των Βρετανών, μεταφέροντας παράλληλα ευαίσθητες πληροφορίες στους Σοβιετικούς κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου και των αμέτρητων αποστολών του σε Αυστρία, Ισπανία, Τουρκία, ΗΠΑ, Λίβανο και Αγγλία φυσικά. Για τις υπηρεσίες του η βρετανική κυβέρνηση τον τίμησε με τη μεγαλύτερη τιμή, το «The Order of the British Empire»!

Και θα έπρεπε να περάσουν 8 χρόνια ερευνών για να καταλάβουν ότι ο Philby τους είχε προδώσει, με εκείνον πια να απολαμβάνει τιμές εθνικού ήρωα στη Μόσχα, όπου και κατέφυγε για το υπόλοιπο της ζωής του. Ο ίδιος μάλιστα το έκανε από καθαρή ιδεολογία, καθώς μισούσε τους «τυραννικούς και διψασμένους για αίμα καπιταλιστές»…

                                                    

Sidney Reilly

Ο Άσος των κατασκόπων! Ρωσοεβραίος τυχοδιώκτης και κατάσκοπος, το πρότυπο του συγγραφέα Ίαν Φλέμινγκ για τον James Bond. Ο Ian Fleming εμπνεύστηκε από την χαρισματική και πολυτάλαντη όσο και σκοτεινή προσωπικότητα του Sidney Reilly, για να γράψει τις διάσημες σ’ όλο τον κόσμο ιστορίες του πράκτορα 007!

Ο Ράιλι ήταν πολύγλωσσος (γνώριζε επτά γλώσσες), αγαπούσε την καλή ζωή, τον τζόγο και ήταν λάτρης του ωραίου φύλου. Παντρεύτηκε τρεις φορές και είχε αμέτρητες ερωμένες.

Γεννήθηκε στις 24 Μαρτίου 1874 στην Οδησσό της Ρωσικής Αυτοκρατορίας (νυν Ουκρανίας). Το πραγματικό του όνομα, κατά την επικρατέστερη εκδοχή, ήταν Σολομόν (Σλόμο) Ρόζενμπλουμ και ήταν νόθος γιος ενός εβραίου γιατρού.

Ένωσε τις δυνάμεις του με την βρετανική κατασκοπεία, δούλευε για την Scotland Yard, αλλά και για την Britain’s Secret Intelligence Service (ή SIS, η οποία αργότερα έγινε η M16). Παράλληλα, συμμετείχε σε πολλές μυστικές επιχειρήσεις στην Γαλλία, στην Γερμανία και στην Ρωσία, με την πιο παράτολμη, ίσως επιχείρηση αυτή της ανατροπής των Μπολσεβίκων και της δολοφονίας του Λένιν.

Τον Σεπτέμβριο του 1925, σοβιετικοί πράκτορες της OGPU (διαδόχου της «Τσεκά»), παριστάνοντας τους αντικαθεστωτικούς, τον κάλεσαν να επισκεφθεί τη Σοβιετική Ένωση για να οργανώσει ένα νέο αντάρτικο κατά του καθεστώτος. Τον παγίδευσαν μόλις πέρασε τα σύνορα και τον συνέλαβαν. Με βάση τη θανατική ποινή του 1918 εκτελέστηκε σε ένα δάσος κοντά στη Μόσχα στις 6 Νοεμβρίου 1925.

                                                             

Σταύρος Λάλας

«Θα ξανάκανα ότι έκανα στο παρελθόν με όλη μου την καρδιά γιατί αγαπάω την πατρίδα μου», δήλωσε σε συνέντευξή του ο 58χρονος Σταύρος Λάλας, ο μεγαλύτερος Έλληνας σύγχρονος κατάσκοπος.

Ο Σταύρος (Στίβεν) Λάλας γεννήθηκε το 1953 στο Ντόβερ του Νιου Χάμσαϊρ. Ήταν ελληνικής καταγωγής από την Κωνσταντινούπολη και πολέμησε στο Βιετνάμ. Ένα μέρος της θητείας του υπηρέτησε στο στρατηγείο του ΝΑΤΟ στη Σμύρνη. Εκείνη την περίοδο προσεγγίστηκε για πρώτη φορά από Έλληνες. Είχε αρχίσει να δίνει στην ΚΥΠ μεγάλης αξίας απόρρητα έγγραφα για τη διάταξη των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων και οι πράκτορές της διαπίστωσαν ότι η συνεργασία του θα ήταν πολύτιμη για την Ελλάδα.

Ο Σταύρος Λάλας υπηρετούσε στο Τμήμα Επικοινωνιών και παρέδωσε έγγραφα καθώς και ονόματα αμερικανών πρακτόρων. Την περίοδο 1984 – 1985 υπηρέτησε στο Βελιγράδι και το 1985 πήρε μετάθεση στην Κωνσταντινούπολη, όπου έμεινε μέχρι το 1989. Τότε άρχισε να ταξιδεύει συχνά από την Κωνσταντινούπολη στη Χρυσούπολη Καβάλας για να δει την οικογένειά του ενώ παράλληλα διοχέτευε στην ΕΥΠ απόρρητα στοιχεία.

Το 1989 μετατέθηκε για λίγο στην Ταϊβάν ενώ το Δεκέμβριο του 1990 τοποθετήθηκε στην πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα. Και συνέχισε να παραδίδει απόρρητα στοιχεία μεταξύ πρεσβείας των ΗΠΑ και των αμερικανικών υπηρεσιών, κυρίως του υπουργείου Εξωτερικών, στην Ουάσινγκτον.

                                                        

Η μοιραία στιγμή για τη δράση του ήρθε στις 26 Φεβρουαρίου 1993 όταν μία άγνωστη πτυχή του θέματος των Σκοπίων είχε γίνει γνωστή. Το FBI ενημερώθηκε και αξιωματικοί του ήρθαν στην Αθήνα για να ερευνήσουν την υπόθεση. Στο χώρο της Μονάδας Επικοινωνίας Προγραμμάτων τοποθετήθηκαν κάμερες οι οποίες «τσάκωσαν» τον Σταύρο Λάλα.

Στις 28 Απριλίου 1993 ο Έλληνας κατάσκοπος κλήθηκε από την υπηρεσία του να ταξιδέψει στη Βιρτζίνια για να ενημερωθεί δήθεν για ένα σημαντικό θέμα που σχετίζεται με τρομοκρατικές οργανώσεις. Μόλις κατέβηκε από το αεροπλάνο, τον συνέλαβαν. Μετά από πολλές ανακρίσεις, ομολόγησε τη μυστική του δράση από το 1977 μέχρι το 1993 και οδηγήθηκε στο δικαστήριο με την κατηγορία της «συνωμοσίας με σκοπό την κατασκοπεία προς όφελος συμμάχου χώρας».

Καταδικάστηκε για προδοσία σε 14ετή κάθειρξη και σε καθεστώς επιτήρησης πέντε ετών και οδηγήθηκε σε φυλακές υψίστης ασφαλείας.

Το καλοκαίρι του 2005 αφέθηκε ελεύθερος με τον όρο της «διαβίωσης υπό επιτήρηση» στη Μασαχουσέτη και είχε μοναδική επιθυμία να επιστρέψει στην πατρίδα του για να βοηθήσει την οικογένειά του που αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα. Στις 25 Νοεμβρίου 2007 επέστρεψε στην Ελλάδα μετά από συνεχείς διαπραγματεύσεις. Σήμερα ο Σταύρος Λάλας ζει στη Χρυσούπολη Καβάλας. Πήρε την ελληνική υπηκοότητα μετά από έξι χρόνια.

«Μοναδικό μου παράπονο είναι ότι δεν φρόντισαν την οικογένειά μου όσο εγώ ήμουν στη φυλακή» συνηθίζει να λέει…

 

ΣΧΟΛΙΟ Γ. ΤΣΟΥΚΑΛΑ - Αυτά λίγο πολύ, είναι γνωστά σημεία της ιστορίας και θα ήταν λογικό να σκεφτεί κανείς πόσα ακόμα γεγονότα κατασκοπείας δεν έχουν καταγραφεί και πόσο μάλλον από τους αρχαίους πολιτισμούς της Ρώμης, της Ελλάδος, της Αιγύπτου κλπ.  Βέβαιο είναι οτι κατασκοπεία είναι η πιο αρχαία τακτική, η πιο αρχαία μέθοδος προπαρασκευής και πληροφόρησης κινήσεων του εχθρού, πριν από κάθε επίθεση.

ΠΗΓΗ   www.newsbreak.gr